Uzayın derinliklerinden gelen radyo sinyali bilim insanlarını şaşkına çevirdi
11,3 milyar yaşındaki devasa bir galaksiden gelen hızlı radyo patlaması, bilim dünyasında mevcut teorileri altüst etti. Daha önce genç ve aktif galaksilerde görülen bu patlamaların yaşlı bir galaksiden gelmesi, evrenin sırlarına dair yeni soruları gündeme getirdi.
Uzayın derinliklerinden gelen hızlı radyo patlaması (FRB), bilim dünyasında büyük bir şaşkınlık yarattı. Şubat 2024’te tespit edilen ve Temmuz 2024’e kadar süren bu güçlü radyo sinyali, teleskopları evrenin derinliklerine çevirdi. Sinyalin kaynağı ise bilim insanlarını bir kez daha evrenin bilinmezliğiyle karşı karşıya bıraktı.
FRB NEDİR VE NEDEN ÖNEMLİDİR?
Hızlı Radyo Patlamaları, yalnızca milisaniyeler süren ancak inanılmaz bir enerji yayan kozmik olaylar olarak bilinir. Bu olayların kökeni hakkında kara deliklerden süpernova patlamalarına, hatta uzaylı teknolojilerine kadar birçok teori tartışılsa da henüz kesin bir açıklama getirilememiştir.
Independent'in haberine göre, yeni tespit edilen FRB’nin kaynağı ise şimdiye dek bu tür patlamalarla ilişkilendirilen genç ve aktif galaksilerden tamamen farklı bir yer: 11,3 milyar yaşında ve "ölü" olarak tanımlanan devasa bir galaksi.
KAYNAĞI BULUNAN İLK "ÖLÜ" GALAKSİ
Araştırmalar, sinyalin geldiği galaksiyi detaylı bir şekilde inceledi. Bu galaksinin, yıldız üretimini uzun zaman önce durdurmuş olmasına rağmen, 100 milyar Güneş kütlesi büyüklüğünde olduğu belirlendi. Ayrıca, galaksi Dünya’dan yalnızca iki milyar ışık yılı uzaklıkta yer alıyordu.
Araştırmacılar, bu keşfin FRB’lerin kökenine dair mevcut anlayışı değiştirdiğini ve bu patlamaların yalnızca genç galaksilerde oluştuğu yönündeki teorileri sorgulattığını belirtiyor.
BİLİM DÜNYASININ TEPKİSİ
Northwestern Üniversitesi’nden çalışmanın kıdemli yazarı Wen-fai Fong, bu keşfi şöyle değerlendirdi:
"Tam da astrofizik fenomenini anladığımızı düşündüğümüz anda, evren bizi şaşırtıyor. Bu, evrenin gizemlerini çözme yolculuğumuzun daha yeni başladığını gösteriyor."
Araştırmanın diğer yazarları ise FRB’lerin çok daha çeşitli kaynaklara sahip olabileceğini ve bu durumun evrenin sırlarını çözmek için yeni bir pencere araladığını belirtti.
EVRENİN BİLİNMEZLİKLERİ SÜRPRİZLERLE DOLU
Araştırmacılar, bu galaksinin koşullarını simüle ederek, parlak ve devasa yapısını ortaya çıkardı. Güneş’in 100 milyar katı kütleye sahip olan galaksi, bugüne kadar bir FRB’nin kaynağı olarak tespit edilen en büyük galaksi oldu.
Bu çalışma, The Astrophysical Journal Letters dergisinde yayımlanan “Sessiz Bir Galaksinin Dış Bölgelerinden Gelen Tekrarlayan Bir Hızlı Radyo Patlaması” ve “Tekrarlayan Hızlı Radyo Patlaması FRB 20240209A'nın Sessiz ve Devasa Eliptik Ev Sahibi Galaksisi” başlıklı iki yeni makalede detaylandırıldı.
