Ramazan'dan sonraki en faziletli oruç Muharrem orucu ne zaman, nasıl, kaç gün tutulur?

Muharrem ayı, Hicri takvimin ilk ayı olup haram aylardandır. Aynı zamanda İslam tarihinde birçok olayın yaşandığı Aşure günü de bu ay içerisinde yer alıyor. Peygamberimizin bu ayda tutulan oruç ile ilgili hadisi, Muharrem orucu faziletine dair bilgiler veriyor. Peki, Muharrem orucu ne zaman, nasıl, kaç gün tutulur? Muharrem ayı ne zaman başlıyor? İşte Muharrem orucu hakkındaki bilinmesi gerekenler...

MUHARREM ORUCU NEDİR, NE ZAMAN, KAÇ GÜN TUTULUR?

Muharrem, Kurban Bayramı ve hac ibadetinin kendisinde gerçekleştiği Zilhicce’den sonra gelen kutlu bir aydır. Allah Tealâ tarafından hürmete layık aylardan biri olarak belirtilen Muharrem ayını Peygamberimiz de (s.a.s.), “Allah’ın ayı” olarak nitelendirmiş ve Ramazan orucundan sonra en faziletli orucun bu ayda tutulan oruç olduğunu ifade etmiştir. (Müslim, Sıyâm, 202)

Muharrem, hicri yılın da ilk ayıdır. İslam tarihi açısından bir milat ve insanlık açısından büyük manalar ihtiva eden hicret bu ayda gerçekleşmiştir. Hz. Peygamber (s.a.s.), Muharrem ayını “Allah’ın ayı” olarak nitelendirmiş, Ramazandan sonraki en faziletli orucun da bu ayda tutulan oruç olduğunu ifade ederek, kendisinin de (s.a.s.) bizzat tuttuğu bu orucun tutulmasını tavsiye etmiştir. (Müslim, Sıyâm, 202-203)

Bu tavsiyeye bağlı olarak Müslümanlar da kimi sünnet, kimi müstehap, kimi de matem nitelemesiyle Muharremde oruç tutmaktadır. Sünnet olarak tutulan oruçlar, Muharremin onu esas alınıp bir öncesi ve bir sonrasıyla tutulan oruçlardır. Bunun yanında Muharremin ilk on günü, özellikle kimi sufi meşrep çevrelerde müstehap olarak oruç tutulmaktadır. Memleketimizde bazı yörelerde ise bu oruç 10 ya da 12 gün şeklinde tutulduğu görülmektedir.

MUHARREM ORUCUNUN FAZİLETİ

“Muharrem” hürmet edilen anlamındadır. Bu ay Hz. Peygamber (s.a.s.) tarafından Allah’ın ayı diye nitelendirilmiştir (Müslim, Sıyâm, 202-203 [1163]). Bu niteleme Muharrem ayının faziletine, ilahî feyz ve bereketinin bolluğuna işarettir. Resûlullah (s.a.s.), bir hadisinde şöyle buyurmuştur: “Ramazan’dan sonra en faziletli oruç, Allah’ın ayı olan Muharrem’de tutulan oruçtur. Farz namazlardan sonra en faziletli namaz da gece namazıdır.” (Müslim, Sıyâm, 202-203 [1163]).

AŞURE GÜNÜ ORUCU NASIL TUTULMALI?

Muharremin onuncu günü âşûrâ günüdür. Bugün oruç tutmak da bazı âlimlere göre sünnettir (Serahsî, el-Mebsût, 3/92). Zira Resûlullah (s.a.s.), âşûrâ gününde oruç tutmuş ve bunu Müslümanlara tavsiye etmiştir (Buhârî, Savm, 69 [2004]). Hz. Peygamber (s.a.s.) Medine’ye gelince, Yahudilerin âşûrâ gününde oruç tuttuklarını görmüş ve “Bugün niçin oruç tutuyorsunuz?” diye sormuştu. “Bu, hayırlı bir gündür. Allah, o günde İsrâiloğulları’nı düşmanlarından kurtardı. Hz. Mûsâ o gün (şükür olarak) oruç tuttu” dediklerinde Resûlullah da (s.a.s.) “Ben Mûsâ’ya sizden daha layığım (yakınım).” buyurup o gün oruç tuttu ve Müslümanlara da tutmalarını tavsiye etti (Buhârî, Savm, 69 [2004]; Müslim, Sıyâm, 127-128 [1130]). Hz. Peygamber’in (s.a.s.) bu günde oruç tutulmasını teşvik eden başka hadisleri de vardır. Bir hadiste, “Âşûrâ günü orucunun önceki yılın günahlarına keffâret olacağını zannederim.” (Müslim, Sıyâm, 196-197 [1162]) buyurmuştur.

Hz. Peygamber’in (s.a.s.) Yahudilere muhalefet için ertesi sene âşûrâ orucunu Muharremin dokuzuncu günü de tutacağını söylemesi (Müslim, Sıyâm, 133-134 [1134]); bu orucun Muharrem ayının dokuzuncu ve onuncu veya onuncu ve on birinci günlerinde tutulmasının daha doğru olacağına işaret etmektedir (bkz. Ahmed b. Hanbel, el-Müsned, 1/241 [2154]).

Şu da bilinmelidir ki, Ramazan orucu farz kılınınca Hz. Peygamber (s.a.s.), isteyenlerin âşûrâ orucu tutup isteyenlerin tutmayabileceğini belirtmiştir (Buhârî, Savm, 69 [2001]; Müslim, Sıyâm, 113-126 [1125-1129]).