Cuma namazı nasıl kılınır, kaç rekattır?

Cuma günü, müminlerin bayramı sayılmış ve bu mübarek günde eda edilen cuma namazı farz kılınmıştır. 2023'te Ramazan Bayramı ilk gününe denk gelmesiyle çifte bayram sevinci yaşanan bu günde cuma namazı nasıl kılınır, kaç rekattır merak ediliyor. Peki, cuma namazı sonrasında kılınan zuhr-i ahir namazı kılmak gerekir mi? Diyanete göre cuma namazının adım adım kılınışı haberimizde.

CUMA NAMAZI KAÇ REKATTIR?

Cuma namazı 4 rekat ilk sünnet, 2 rekat farz ve 4 rekat son sünnet olarak kılınır. Cuma namazı bittikten sonra kılınan 4 rekat zuhr-i ahir namazı ve 2 rekat öğle vaktinin sünneti de nafile namazdır, isteyenler kılabilir.

Cuma namazı kılınış sırası

4 rekat cumanın ilk sünneti,
2 rekat cumanın farzı,
4 rekat cumanın son sünneti,
4 rekat Zuhri ahir,
2 rekat vaktin son sünneti.

CUMA NAMAZI NASIL KILINIR?

Cuma namazı dört rekât ilk sünnet, iki rekât farz ve dört rekât son sünnet olmak üzere on rekâttır.

Önce ilk sünnet tıpkı öğle namazının ilk sünneti gibi kılınır. Sünnetin ardından imam-hatip minbere çıkarak oturur. Müezzin, iç ezanı okur. Ezandan sonra imam-hatip hutbeyi okur. Hutbe okunduktan sonra imam-hatip minberden inerek cemaatin önüne geçer ve cemaate iki rekat Cuma namazı kıldırır.

CUMA NAMAZININ FARZ OLUŞU İLE İLGİLİ AYET Âyet-i kerîmelerde buyrulur: “Ey iman edenler! Cuma günü namaza çağırıldığı (ezan okunduğu) zaman, hemen Allah’ı anmaya koşun ve alış verişi bırakın. Eğer bilmiş olsanız, elbette bu, sizin için daha hayırlıdır. Namaz kılınınca artık yeryüzüne dağılın ve Allah’ın lütfundan isteyin. Allah’ı çok zikredin; umulur ki kurtuluşa erersiniz.” (Cuma Sûresi 9-10)

CUMA NAMAZI FARZI KILINIŞI

1. Rekat

Müezzin kamet yapar. "Niyet ettim Allah rızası için Cuma namazının iki rekat farzını kılmaya, uydum imama" diye niyet ederiz.
"Allahu Ekber" diyerek İftitah Tekbiri alır ve namaza başlarız.
Sessizce Sübhaneke'yi okuruz.
Ayakta bir şey okumadan imamı dinleriz. İmam Fatiha ve Kur'an'dan en az, kısa üç ayet veya üç ayet miktarı uzun bir âyet okur.
İmam "Allahu Ekber" der ve birlikte rükuya gideriz
İmam "Allahu Ekber" der ve birlikte secdeye gideriz. Doğruluruz, tekrar secdeye gideriz.

2. Rekat

Ayağa kalkarak kıyama dururuz.
Ayakta bir şey okumadan imamı dinleriz. İmam Fatiha ve Kur'an'dan en az, kısa üç ayet veya üç ayet miktarı uzun bir âyet okur.
İmam "Allahu Ekber" der ve birlikte rükuya gideriz
İmam "Allahu Ekber" der ve birlikte secdeye gideriz. Doğruluruz, tekrar secdeye gideriz.
İmam "Allahu Ekber" diyerek otururuz ve Ettahiyyatu ve Allâhumme salli, Allâhumme Bârik ve Rabbenâ dualarını okuruz.
İmamla birlikte "Es selâmu aleyküm ve rahmet'ullah" diye sağa ve sola selam vererek namazı tamamlarız.

ZUHRİ AHİR NAMAZI

Zuhr-i âhir, son öğle namazı demektir. Bazı İslam bilginleri, bir yerleşim biriminde birden fazla yerde cuma namazı kılınmasının sahih olmayacağı ihtimaline binaen, o günkü öğle namazının ihtiyaten kılınmasını önermişlerdir. Zuhr-i âhir adıyla dört rekât olarak kılınan bu namaz, cuma namazına dâhil değildir. Hz. Peygamberden (s.a.s.) ve ilk dönemlerden gelen rivayetler arasında bu isimle kılınmış bir namaz yoktur.
Zuhr-i âhir, İslam coğrafyasının genişlemesi ve şehirlerde nüfusun kalabalıklaşması sonucu, cuma namazının, Hz. Peygamber (s.a.s.) döneminde olduğu gibi, bir şehirde bir tek camide kılınmasının mümkün olmaması, birden fazla camide cuma namazının kılınması zorunluluğunun ortaya çıkması ile gündeme gelmiş bir namazdır. Gerekçesi de birden fazla camide kılınan cuma namazlarından ilk önce kılınanın geçerli olacağı, diğer camilerde kılınan namazın ise geçersiz olabileceği varsayımıdır. İşte bu şüpheli durumdan kurtulmak için, içinde bulunulan cuma vakti kastedilerek ihtiyaten, zuhr-i âhir yani “vaktine ulaşılıp da eda edilemeyen son öğle namazı” niyeti ile dört rekâtlık bir namaz kılınması bazı âlimlerce uygun görülmüştür. Fakat böyle bir varsayıma mahal yoktur. Çünkü cuma namazının tek camide kılınması, cumanın anlamına uygun olmakla birlikte, nüfusu milyonlara ulaşan büyük şehirlerin ortaya çıktığı günümüzde bunun yerine getirilmesi mümkün değildir. Zaten Hanefî mezhebinde fetvaya asıl olan görüşe göre, herhangi bir kayıt olmaksızın bir şehirde birden çok camide cuma namazı kılınabilir.
İmam Şâfiî de Bağdat’a gittiğinde cuma namazının birden fazla yerde kılındığını görmüş ve buna karşı çıkmamıştır. Böyle olunca, her bir camide kılınan cuma namazının ayrı ayrı geçerli olması, bu yönden aralarında bir fark gözetilmemesi esas olup cuma namazı kılanların ayrıca zuhr-i âhir (son öğle namazı) kılmaları gerekmez.
Ancak cuma namazına dâhil olmadığını bilerek, bu namazı kılmak isteyenler için de bir sakınca söz konusu değildir.