Seçimlere 9 gün kala vatandaşları manipüle edip muhalefete oy devşiren 40 milyona ulaşan 121 kişilik troll ağı ifşa oldu: İsimler değişirken niyetleri hep aynı

Türkiye 14 Mayıs'ta gerçekleştirilecek cumhurbaşkanlığı seçimlerine hazırlanırken Twitter'ın başını çektiği sosyal medya aygıtlarında vatandaşları 'haber' adıyla kendilerine çekip manipüle eden ve muhalefete oy devşirip seçim güvenliği konusunda şaibeler oluşturmaya çalışan hesaplar adeta savaş başlattı.

KİMİSİ 'HABERCİYKEN' KİMİSİ DE 'VATANSEVER'
İfşa olan 121 hesaptan bazısı haber paylaşma yoluyla takipçi kazanma peşine düşüp kazandığı takipçilerini dezenformasyon ve manipülasyon yolayla kışkırtırken kimisi de 'milliyetçi' paylaşımları ile boy gösteriyor.

AMAÇ MUHALEFETE OY DEVŞİRİP SEÇİM GÜVENLİĞİ KONUSUNDA ŞAİBE YARATMAK
Anonim olarak paylaşımlarda bulunan hesaplar temelde aynı şeye hizmet ediyorlar. Yarattıkları algı ile 9 gün sonra gerçekleşecek seçimlerde muhalefete oy devşirmek ve seçim güvenliği konusunda şaibeler yaratıp vatandaşları galeyana getirmek.

KORONAVİRÜS, YANGIN VE DEPREM FELAKETLERİNDE DAHA FAZLA GÖRÜNÜR OLUYORLAR
Belirli kişiler tarafından yönetilen, finanse edilen ve desteklenen hesaplar koronavirüs pandemisi sırasında halkı paniğe teşvik ederken 2 yıl önce gerçekleşen yangınlarda yabancı devletlerin ülkemize girmesi konusunda #HelpTurkey hashtagini gündeme sokmuşlardı.

50 bin vatandaşımızın hayatını kaybettiği 6 Şubat depremlerinde ise yine benzer bir propogandaya soyundular.

Çeşitli firma ve yatırım araçlarının reklamlarını yapan trol hesaplar ayrıca sıklıkla yasa dışı bahis siteleriyle de reklam iş birliği yapıyorlar.

İSİM VE KONSEPT DEĞİŞSE DE NİYETLERİ HEP AYNI
Bu ağlardaki hesaplar, tek bir kitleyle sınırlı kalmamak ve paylaşımlarını tüm topluma yaymak amacıyla periyodik olarak kullanıcı isimlerini ve içerik konseptlerini değiştirme yöntemine başvuruyor. Ağlar bu sayede farklı demografik yapılara ulaşıyor.

Seçim sürecinde muhalefet blokuna destek veren bu ağların yöneticileri arasında PKK propagandası yapmaktan yargılanan Übeyit Bartın, deprem sürecinde provokatif paylaşımlar yapan @HaberReport isimli hesabın sahibi Furkan Güngör, milliyetçi ve ulusalcı kitlelere hitap eden @Tonyukuk isimli hesabın yöneticisi Alican Bilgiç var.

FETÖ'CÜ KİŞİLER DE İŞİN İÇİNDE
Troll ağında yer alan ve sitede @dedektifjoker anonim ismiyle yer alan Twitter kullanıcısının operasyonel sözde bir haber sitesi olan @bellshaber hesabını da yöneten kişi olduğu tespit edildi.

Gerçek adının Mert Kök olduğu belirlenen kullanıcının Fetullahçı Terör Örgütü ile iltisakı belirlendi. Kök'ün İzmir'de FETÖ iltisaklı ve KHK ile kapatılan Özel Yamanlar Özyurt İlköğretim Okulu, Özel Yamanlar Anadolu Lisesi ve Özel Yamanlar Bedri Şaşal Anadolu Lisesi'nde eğitim gördüğü ve Silahlı Terör Örgütüne Üye Olma suçundan UYAP kaydı olduğu ortaya çıktı.

Kök'ün kardeşi Özgür Mustafa Kök'ün de kendisi gibi KHK kapsamında kapatılan okullarda eğitim gördüğü tespit edildi. Kardeşlerin babası Dursun Kök'ün ise; Suç İşleme Amacıyla Kurulan Örgüte üye olma, göçmen kaçakçılığı yapma gibi birçok suçtan UYAP kaydı olduğu öğrenildi.

AKRABALARIYLA MANİPÜLASYON İŞİNE GİRDİLER
Ağ-1: Takipçisi sayısı 10 milyonu aşan 47 hesaptan oluşan trol ağı farklı demografik yapılara ulaşacak şekilde kurgulandı. Bu ağ 2021'deki orman yangınlarında kullanılan #HelpTurkey etiketi ile 6 Şubat depremi sürecinde aktif rol aldı. Son dönemde ise seçim güvenliğine gölge düşürecek, halkı tedirgin edecek paylaşımları dolaşıma sokuluyor. Trol ağının ana hedefinde ise Kürt halkı ve HDP (Yeşil Sol Parti)'nin seçmen kitlesi var. Ağın yöneticisi olduğu belirlenen Übeyit Bartın'ın terör örgütü PKK'nın propagandasını yapma suçlarından davaları var. Yüksekova nüfusuna kayıtlı olan Bartın'ın ağdaki hesapları ailesi ile birlikte yönettiği ve Übeyit soyadlı çok sayıda akrabasına sahte hesaplar açtığı belirlendi.

KORONAVİRÜS PANDEMİSİNDE PEYDAHLANIP DEZENFORMASYON YAYDILAR
Ağ-2: Takipçisi sayısı 1 milyondan fazla 5 hesabın olduğu ağı Furkan Güngör isimli kullanıcı yönetiyor. @HaberReport isimli hesap merkezli ağda kullanılan hesapların isim ve kullanıcı adları sıklıkla değiştiriliyor. Bu sayede farklı çevrelerden takipçi kazanılıyor. @HaberReport isimli hesabın, Türkiye'de ilk Kovid-19 vakasının açıklanmasından bir gün sonra koronavirüs bilgilendirme olarak değiştirdiği ve manipülatif paylaşımlar yaydığı belirlendi. Depremin ilk günlerinde üretilen dezenformasyon içerikleri de bu ağ üzerinden dolaşıma sokuldu.

MİLLİYETÇİ VATANDAŞLARA DA OYNUYORLAR
Ağ-3: Takipçi sayısı 7 milyondan fazla 19 hesaptan oluşuyor. Ağın merkezinde @Tonyukuk isimli hesap var. Alican Bilgiç'in yönettiği ağ milliyetçi ve ulusalcı kitleye yönelik içerikler üretiyor. HDP'nin Kılıçdaroğlu'na destek vermesinden sonra İYİ Parti ve diğer milliyetçi seçmende oluşan rahatsızlığın önüne geçmek için üretilen içerikleri dolaşıma sokan ağ bunun yanında göçmen karşıtı ve ırkçı paylaşımların etkileşimlerini artırıyor. Alican Bilgiç'in yöneticisi olduğu ağa dahil olan diğer trol hesaplar ise Bilgiç'in kardeşi, kuzenleri, diğer yakın akrabaları ve arkadaşlarının adına açılmış.

FİNANSÖRLERİ YASA DIŞI BAHİS ŞEBEKESİ
Ağ-4: Takipçi sayısı 4 milyondan fazla 19 hesaptan oluşan ağı profilinde avukat olduğu yazan Çağdaş Çelik yönetiyor. Film replikleri, dizileri, çizgi film ve kültür paylaşımları yapan ağdaki hesaplar periyodik olarak yasa dışı bahis sitelerinin tanıtımını yapıyor. Hesaplar beş ayrı kişi tarafından yönetiliyor. Ağ hassas dönemlerde toplumun sinir uçlarına dokunacak manipülatif paylaşımlara etkileşim desteği veriyor.

Ağ-5: Takipçisi sayısı 8 milyonu aşan 21 hesaptan oluşan ağı Karma Açık Hava Reklamcılık adlı medya şirketi sahibi Umut Şenol kurdu. Yüksek takipçili hesapların ve özellikle de AK Partili bakan ile milletvekillerinin paylaşımlarının altına, "çökme" diye tabir edilen yöntemle, organize şekilde; borçlanma, geçim sıkıntısı ve yoksullaşmaya gibi konularda yorumlar yazan ve bu yönde üretilen içerikleri yayan ağın başka trol ağlarıyla da ilişkisi var.

Ağ-6:Takipçisi sayısı 8 milyonu aşan 18 hesaptan oluşan ağı Fatih Kurt ve Ayşe Aydoğdu yönetiyor. Çeşitli firmalara reklam işbirliği ve gelir paylaşımlı destekler veren ağ, takipçi sayısını artırma çalışmaları da yapıyor. Toplamda 23 hesaptan oluşan ağ içerisinde @siyasetefsane adlı kullanıcı hesap, siyaset tarihinden paylaşımlar yaparken; ülke gündemini meşgul eden hassas dönemlerde ise dezenformasyon aracına dönüşüyor. Bu hesaptan mülteci karşıtlığı ve kadına şiddete yönelik topluma korku yayacak manipülatif paylaşımlar yapılıyor.

HANDE FIRAT: YURT DIŞI DESTEKLİ HESAPLAR BİZİM ADIMIZA PAYLAŞIM YAPIYOR
Yaşananlara ilişkin Hürriyet gazetesindeki köşesinde bir yazı kaleme alan Hande Fırat, kullanıcıların farkında olmadan hesaplarını ele geçiren ve o kişiler adına belirli zamanlarda belirli hashtaglere paylaşım yaptıran bir grubu yazdı.

KÖLELEŞTİRİLMİŞ HESAPLAR DEVREYE SOKULDU

Fırat şu ifadelerle durumun ciddiyetine değindi:
- Twitter hesabından “kullanıcısının bilgi ve izni olmadan paylaşımlar yapılmasına” köleleştirilmiş hesap deniliyor.
- Yurtdışı destekli olarak kullanılan bu sistemle sizin benim gibi sıradan kullanıcıların hesapları çalınıyor. Ancak biz bunun farkında olmuyoruz.
- Daha sonra anahtar kelimelerle ya da siyasi bir operasyon yapılacağı sırada bizim hesaplarımız kullanılarak gündem çalışması yapılıyor. Binlerce hesap benzer tweet’i paylaşıyor. Sonra hemen siliniyor. Böylece bizler farkına varamıyoruz. Bir anlamda hesaplarımız bilgimiz dahi olmadan kullanılıyor.

20 BİNİN ÜZERİNDE HESAP KULLANILIYOR
Köleleştirilmiş hesaplar ve yapay gündem hizmeti veren şahıs veya sitelerin tespiti için 1 Şubat-15 Mart 2023 tarihleri arasında ilgili tüm kurumlar bir araştırma yürüttü. Sonuçlar şöyle:

- 195 farklı anahtar kelime veya etiket köleleştirilmiş hesapların kullanılması ile Twitter Türkiye gündemine taşındı.

- Twitter gündeminde yerini alan 195 adet anahtar kelimenin yani etiketin herhangi birine katılım sağlayan hesaplar arasından 20 bin 874 adedinin köleleştirildiği tespit edildi.

- Haberiniz olmadan hesabınızdan atılıp silinen paylaşımlarla o etiket TT oldu.