Kuduz belirtileri nelerdir? Kuduz olup olmadığı nasıl anlaşılır?

Kuduz vakaları ülkemizde yaşanmaya devam ediyor. Genellikle bir hayvanın ısırması sonucunda oluşan kuduz, virüs kaynaklı bulaşıcı bir hastalıktır. Bu hastalıktan korunmak için kuduz belirtileri nelerdir, kuduz olup olmadığı nasıl anlaşılır bilmek gerekir.

KUDUZ HASTALIĞI NEDİR?

Kuduz, insanlara hayvanlardan geçen ölümcül bir hastalıktır. Kuduz virüsü, hayvanın salyasında bulunur ve ısırma sonucunda bulaşır. Kuduz virüsü, bulaşan canlıda merkezi sinir sistemini etkiler.

Virüse maruz kalındıktan sonra semptomların ortaya çıkması arasındaki kuluçka dönemi, en az 10 gün sürer. Bu sürede virüs, sinirler boyunca beyne ulaşır. Beyin işlevini değiştiren ensefalopatiye neden olan enfeksiyon ile canlıda ölüme yol açabilir.

KUDUZ BULAŞMA RİSKİ EN YÜKSEK HAYVANLAR

Kuduzun bulaşması için kuduzu olmuş, virüsü taşıyan hayvanın ısırması ile olur. Isırık dışı bulaşma ihtimali çok düşüktür. Kuduz bulaştırma riski en yüksek hayvanlar şunlardır;

Yarasalar
Rakunlar
Tilkiler
Kokarcalar
Dağ sıçanı
Evcil olmayan (vahşi) köpekler

KUDUZ BELİRTİLERİ NELERDİR?

Kuduz virüsü vücuda girdikten sonra sinirler üzerinden beyne doğru ilerler. İlk belirtiler, bulaşma sonrasında 1 ile 3 arasında farkedilir.

Kuduz belirtileri şöyledir;

Isırık yerinde ağrı veya karıncalanma
Genel bir hastalık hissi
Yüksek ateş
Baş ağrısı
Mide bulantısı ve kusma
Depresyon

Kuduzun nörolojik belirtileri ise şöyle;

Anksiyete, endişe
Bilinç bulanıklığı, konfüzyon
Aşırı tükürük üretimi
Halüsinasyonlar
Yüksek düzeyde heyecan
Uykusuzluk
Alt bacak felci
Ağrılı boğaz ve ses kutusu spazmları nedeniyle yutma sorunları
Hidrofobi (yoğun susuzluğa rağmen suyu görünce korku)
Huzursuzluk

KUDUZ TANISI NASIL KONULUR?

Tanı konulmasının yolları:
- Kuduz olduğundan şüphelenilen bir hayvan tarafından ısırılması veya temas edilmesi durumunda
- Kuduz bulgularının çok erken tespit edilmesi durumunda

Fakat insanlarda ve hayvanlarda doğrulayıcı teşhis ancak ölüm sonrası yapılabilir.

İLK OLARAK YAPILMASI GEREKENLER

Uzmanlar; köpekler tarafından ısırılma, nadiren kedi tarafından tırmalanma veya kuduz bir hayvanın salyasının bir insanın göz, ağız bölgesine, derisinde yara veya çizik olan bir bölgesine temas etmesi gibi risklerde, izlenmesi gereken adımları şöyle anlattı:

"Böyle bir durumda yara yerinin çok iyi temizlenmesi lazım. Özellikle basınçlı, tazyikli su ve sabunla yara bölgesinin temizlenmesi gerekiyor. Ardından evde bulunan alkol içeren antiseptikle o bölge tekrar temizlenmeli ve en yakın sağlık kuruluşuna başvurulmalı."

KUDUZDAN NASIL KORUNULUR?

Evcil hayvanlar kontrol altında tutulmalı. Özellikle geceleri serbest bırakmamaya çalışın.
Evde beslediğiniz hayvanların kuduz aşılarını zamanında yaptırın.
Tanımadığınız hayvanlara yaklaşmayın ve oynamayın.
Hasta gibi görünen hayvanlara yardım etmek için dokunmayın.
Ölü hayvanlara yaklaşmayın ve dokunmayın.

KUDUZUN TEDAVİSİ

Kuduz aşısı, ısırılmanın hemen ardından uygulanmaya başlayan ve düzenli uygulama gerektiren bir tedavidir. Aşı ile hastanın kuduz virüsüne karşı antikor geliştirmesi hedeflenir. İnaktive edilmiş kuduz virüsünün enjekte edilmesi ile uygulanan tedavi, kişinin kuduz hastalığına yakalanmasına neden olmaz.

Üst kola uygulanan aşı ile kişi, antikor üreterek olası bir kuduz hastalığına karşı korunmuş olur. Bir kişi kuduz virüsüne karşı korunmak için aşı yaptırmak istiyorsa 28 gün içerisinde 3 doz olacak şekilde aşı uygulanır. Virüse maruziyet veya maruziyet riski bulunması halinde ise 4 doz kuduz aşısı uygulanır.