Cevizin faydaları nelerdir? Ceviz neye iyi, hangi hastalıklara iyi gelir?
Ceviz, sağlık açısından faydalı içeriği ile günlük tüketimde yer alması gereken besinlerden biridir. B vitaminleri, mineraller, protein, yağ içeriği ile besleyici olduğu kadar ceviz, kemik ve beyin sağlığına faydası çoktur. Cevizden tam faydalanabilmek için günde ne kadar yemeli bilinmesi gerekir. Peki, cevizin faydaları nelerdir? Ceviz hangi organa, hangi hastalıklara iyi gelir? Ne zaman yenirse faydalı olur? İşte ceviz ve cevizin faydaları hakkındaki bilgiler...
Cevizin sağlığa faydaları çoktur ve LDL (kötü) kolesterolün azaltılması, iltihaplanmanın önlenmesi, metabolizmada iyileşme, kilo yönetimi (ölçülü miktarlarda alındığında) ve diyabet kontrolünü içerir. Ceviz ayrıca beyin sağlığına da fayda sağlayabilir ve ruh halini güçlendirici olarak işlev görebilir.
CEVİZ NEDİR?
Ceviz, Juglandaceae (cevizgiller) familyasının Juglans cinsinden, tek tüysü yaprakları karşılıklı dizilmiş ve aromatik kokulu ağaç türlerinin ve bu ağaçların meyvelerinin ortak adı.
Ceviz, Juglans cinsi ağaçlardan elde edilen yenilebilir tohumlardır. Ceviz ağacının yuvarlak, tek tohumlu meyveleridir. Cevizin meyvesi ve çekirdeği kalın, yenmeyen bir kabukla çevrilidir. Meyvenin çekirdeği çevreleyen kabuğu sert ve iki yarıklıdır.
Ceviz lezzetli bir tada ve gevrek bir dokuya sahiptir, bu nedenle kurabiyeler, kekler, granola, tahıllar, enerji barları ve her zaman popüler olan muzlu cevizli ekmek gibi birçok tatlı ve unlu mamulde kullanılır. Öğütülmüş ceviz ve ceviz unu da fırıncılıkta kullanılır. Ceviz esansiyel yağ asitleri ile doludur ve zengin bir yumuşatıcı olan ve yaşlanma karşıtı özellikleri ile bilinen bir yağ üretir.
CEVİZİN BESİN DEĞERİ
USDA Food Data Central'a göre ceviz, C vitamini, B vitaminleri (B6 vitamini, tiamin, riboflavin, niasin, pantotenik asit ve folat), E vitamini ve kalsiyum, demir, magnezyum, potasyum, sodyum ve çinko gibi mineraller açısından zengin bir kaynaktır.
Cevizin ağırlıkça yüzde 65'i yağ ve yüzde 15'i proteindir. Çoklu doymamış yağlar (genellikle "iyi" yağlar olarak kabul edilir) bakımından çoğu kuruyemişten daha zengindir ve alfa-linolenik asit (ALA) adı verilen nispeten yüksek miktarda omega-3 yağ asidine sahiptir. Ceviz ayrıca linoleik asit adı verilen bir omega-6 yağ asidi açısından da oldukça zengindir.
Ceviz beta-karoten, lutein ve zeaksantin gibi diğer temel besin maddelerinin yanı sıra fitosteroller de içerir. İyi bir diyet lifi ve antioksidan (ellagik asit, kateşin, melatonin ve fitik asit) kaynağıdır. Tüm bu faydalı besinler cevizin birçok kişi tarafından 'güçlü gıda' olarak görülmesine katkıda bulunur.
CEVİZİN FAYDALARI - İYİ GELDİĞİ HASTALIKLAR
Kalp Sağlığını İyileştirir
Ulusal Sağlık Enstitüleri'ne (NIH) göre ceviz, kalp sağlığını iyileştirmeye yardımcı olduğu gösterilen omega 3 yağ asitleri bakımından zengindir. Taze çiğ ceviz, amino asit l-arginin ve oleik asit gibi tekli doymamış yağ asitleri (%72) bakımından zengindir.
Ayrıca linoleik asit, alfa-linolenik asit (ALA) ve araşidonik asitler gibi temel yağ asitleri (EFA'lar) içerir. Bu kabuklu yemişlerin herhangi bir diyete dahil edilmesi, sağlıklı bir lipit tedarikini destekleyerek koroner kalp hastalıklarının önlenmesine yardımcı olabilir.
Metabolism dergisinde yayınlanan bir çalışma, ceviz tüketiminin katılımcılarda LDL (kötü) kolesterolü önemli ölçüde düşürdüğünü ve HDL (iyi) kolesterol seviyesini artırdığını göstermektedir. Almanya'daki Münih Üniversitesi Tıp Merkezi'ndeki araştırmacılar, ceviz tüketmenin kardiyovasküler hastalık riskini değerlendirmek için kullanılan bir belirteç olan ApoB seviyelerini de düşürdüğünü tespit etti.
Kilo vermeye yardımcı olur
Ceviz tok hissetmenize yardımcı olur, bu da tokluğu artırdığı anlamına gelir. Harvard Tıp Fakültesi'nden araştırmacılar, ceviz içeren shake tüketen kişilerin, plasebo shake tüketen kişilere kıyasla gün içinde daha yüksek bir tokluk seviyesine sahip olduğunu bulmuşlardır. Bununla birlikte, bu çalışmada küçük bir boyut kullanılmıştır, bu nedenle bu sonuçları doğrulamak için daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır. Ne olursa olsun, zengin protein ve lif kaynağı cevizi özellikle vejetaryenler için sağlıklı bir atıştırmalık seçeneği haline getirmektedir. Bununla birlikte, fazlası kilo alımına neden olabileceğinden ılımlı miktarlarda tüketilmelidir.
Kemik Sağlığını Artırır
Ceviz, her ikisi de optimal kemik sağlığını korumak için gerekli olan bakır ve fosfor içerir. Cevizde bulunan esansiyel yağ asitleri vücudun kemik sağlığını güvence altına alır. İdrarla kalsiyum atılımını azaltırken kalsiyum emilimini ve birikimini artırabilirler.
Beyin Sağlığı
Journal of Nutrition, Health, and Aging'de yayınlanan bir rapora göre ceviz yağı, hafızayı ve odaklanmayı geliştirmeye yardımcı olabilecek omega-3 yağ asitleri içeriyor. Omega-3 yağ asitleri, iyot ve selenyum ile birleştiğinde beynin optimum şekilde çalışmasını sağlar. Bu yemişler Akdeniz diyetine dahildir ve demans ve epilepsi gibi bilişsel bozukluklardan kurtulmayı sağladığı da bilinmektedir.
Antioksidan Kaynağı
Norveç Oslo Üniversitesi'nden bir grup araştırmacı tarafından yapılan araştırmaya göre ceviz, 'antioksidan bakımından zengin' gıdalar listesinde böğürtlenin hemen ardından ikinci sırada yer almaktadır. Cevizde bulunan kinon juglone, tanen tellimagrandin ve flavonol morin gibi nadir, güçlü antioksidanlar olağanüstü serbest radikal temizleme gücüne sahiptir. Bu antioksidanlar ayrıca kimyasallardan kaynaklanan karaciğer hasarını önlemeye yardımcı olur.
Metabolizmayı İyileştirir
Ceviz, EFA'ların yanı sıra vücuda manganez, bakır, potasyum, kalsiyum, demir, magnezyum, çinko ve selenyum gibi mineraller sağlar. Bu mineraller büyüme ve gelişme, sperm üretimi, sindirim ve nükleik asit sentezi gibi metabolik faaliyetlere katkıda bulunmaya yardımcı olur.
Diyabet Kontrolü Sağlar
Diyabet hastaları, yüksek miktarda çoklu doymamış ve tekli doymamış yağ içerdiği için düzenli olarak ceviz yiyebilirler. Araştırmacılar, fındık alımının tip-II diyabet geliştirme riskiyle ters orantılı olduğunu söylüyor. Ancak, bu yemişi ölçülü tükettiğinizden emin olun.
Sindirim Sistemini Temizler
Bu süper gıda, iç sindirim sisteminin temizlenmesine yardımcı olarak toksinlerin ve atıkların uzaklaştırılmasıyla detoksifikasyona yardımcı olur. Ayrıca kabızlığı da tedavi eder. Amerika Birleşik Devletleri'ndeki Louisiana Eyalet Üniversitesi'nde doçent olan baş araştırmacı Lauri Byerley, araştırma raporunda cevizin bağırsaklara yardımcı olduğunu ve prebiyotik özelliklere sahip olduğunu söyledi. Her gün ceviz yemek bağırsak fonksiyonlarını iyileştiren Lactobacillus, Ruminococcus ve Roseburia'yı artırmıştır.
Sperm kalitesini artırır
Kaliforniya Üniversitesi Fielding Halk Sağlığı Okulu'ndan Wendie Robbins'in liderliğinde Biology of Reproduction dergisinde yayınlanan bir araştırmaya göre ceviz, sperm kalitesini, miktarını, canlılığını ve hareketliliğini artırarak erkek doğurganlığı üzerinde olumlu bir etkiye sahiptir.
İltihabı önler
Cevizde bulunan polifenolik bileşikler ve fitokimyasal maddeler vücuttaki enflamasyonun etkilerini azaltır. Bunun kardiyovasküler ve onkolojik sağlık da dahil olmak üzere bir dizi alanda faydalı etkileri vardır.
Hamile Kadınlar
Kavrulmuş tuzsuz cevizde bulunan zengin B-kompleks vitamini kaynağı fetal büyüme için gereklidir. Avrupa Epidemiyoloji Dergisi'nde yayınlanan bir çalışmada, annelerin hamileliğin ilk üç ayında fındık (ceviz dahil) açısından zengin bir diyet tükettiklerinde, çocuğun nörogelişiminde bir iyileşme görüldüğü belirtilmiştir. Ancak, bu noktayı doğrulamak için daha fazla çalışma yapılması beklenmektedir.
Uykuyu Düzenler
Bu yemiş, uykuyu tetiklemeye ve düzenlemeye yardımcı olan bir hormon olan melatonin üretir. Melatonin bu yemişlerde biyolojik olarak kullanılabilir formda bulunur. Nutrition dergisinde 2005 yılında yayınlanan bir araştırma raporunda, cevizle beslenen laboratuvar farelerinin kan melatonin konsantrasyonlarında, ceviz içermeyen kontrollü bir diyetle beslenen farelere kıyasla artış görülmüştür. Bu nedenle, iyi ve dinlendirici bir uyku için akşam yemeklerinize ceviz eklemek en iyisidir.
Ruh Hali Güçlendirici
Yetersiz miktarda omega-3 yağ asitlerinin (ceviz ve diğer birkaç gıdada bulunur) hiperaktivite, sinirlilik ve öfke nöbetlerine neden olabileceği düşünülmektedir. Nutrients Journal'da yayınlanan 2016 tarihli bir araştırmaya göre, sağlıklı ve depresyonda olmayan erkeklere ceviz verildiğinde, ruh hallerinde önemli bir iyileşme görülmüştür. Bir çocuğun diyetine bu yemişlerin eklenmesi, EFA'lardaki açığı telafi eder ve ruh halini hafifletmeye yardımcı olabilir. Bu durum, travma sonrası stres bozukluğu (PTSD) yaşayan ve travma sonrası depresyon ve stresle mücadele eden kişiler için de geçerlidir.
Cilt Bakımı
Cevizdeki E ve F vitamini içeriği, cildin zararlı serbest radikallerden korunmasına ve korunmasına yardımcı olur. Ayrıca kırışıklıkların ve cilt kuruluğunun önlenmesine de yardımcı olur. Ceviz bazlı ürünlerin düzenli kullanımı göz altındaki koyu halkaların rengini açar. Ceviz peelingi doğal bir eksfoliyatör (ciltteki ölü hücreleri arındırma işlemi) görevi görür ve cildin genç ve taze kalmasına yardımcı olur.
Sıkıştırıcı Özellikler
Ceviz yağları önemli büzücü özelliklere sahiptir. Kavrulmuş ceviz yağı, yiyeceklere aroma ve lezzet katmaya yardımcı olan zengin, cevizimsi bir tada sahiptir. Bu lezzet hoş bir tat verir, ancak yalnızca ölçülü kullanıldığında. Aromaterapi ve masaj terapisi gibi çeşitli terapilerin yanı sıra kozmetik ve ilaç endüstrisinde taşıyıcı/baz yağ olarak kullanılır.
Bağışıklığı Artırır
Düzenli olarak doğal kabuklu ceviz tüketimi, çeşitli hastalıkların ortaya çıkmasını önleyebilecek güçlü bir bağışıklık sistemi oluşturmaya yardımcı olur. Yukarıda bahsedildiği gibi zengin antioksidan kaynağı bu faydadan sorumludur.
Saç Bakımı
Yüksek miktarda vitamin, mineral, sağlıklı yağlar ve antioksidanlar saç köklerini güçlendirdiği ve saç derisini kepeksiz hale getirdiği için ceviz sağlıklı saçlardan da sorumludur. Ayrıca daha kalın, daha uzun ve daha güçlü saçlar sağlar. Ceviz kabuğunu doğal bir fosforlu kalem olarak da kullanabilirsiniz.
CEVİZİN ZARARLARI - YAN ETKİLERİ
Ortalama olarak, porsiyon başına yedi ila dokuz ceviz tüketim için güvenli kabul edilir. Bununla birlikte, aşırı ceviz yerseniz, aşağıdaki gibi yaşayabileceğiniz bazı yan etkiler vardır:
Alerji: Aşırı tüketim, küçükten ölümcül olana kadar bir dizi alerjik reaksiyona neden olabilir.
Sindirim sorunları: Aşırı ceviz alımı mide bulantısı, mide ağrısı, ishal, şişkinlik ve daha fazlasına neden olabilir.
Kilo alımı: İyi bir yağ kaynağı olmasına rağmen, bu yemişten çok fazla almak kilonuzun fındık gibi artmasına neden olabilir!
Hamilelik ve emzirme dönemi: Hamile ve emziren kadınların sadece belirtilen miktarlarda tüketmeleri tavsiye edilir. Dozajını artırmak istiyorsanız, doktorunuza danışın.