Telefonlara giden deprem uyarısı nasıl çalışıyor? Androidler gerçekten depremi bildi mi?

İstanbul'un Silivri ilçesi açıklarında 23 Nisan Çarşamba günü meydana gelen 6,2 büyüklüğündeki deprem, bazı vatandaşların telefonlarına saniyeler öncesinde bildirim olarak gitti. Bazı Android kullanıcıları bu bildirimi alırken iPhone kullanıcıları alamadı. Bazı kullanıcılar da depremden 15 saniye önce bazıları da yalnızca birkaç saniye önce bildirim aldı. Deprem uyarı sistemi olarak adlandırılan sistemin ayrıntıları merak konusu oldu. İşte nasıl çalıştığına dair detaylar...

Çarşamba günü öğle saatlerinde Silivri açıklarında meydana gelen 6,2'lik deprem öncesinde bazı telefonlara sarsıntı başlamadan saniyeler önce "Deprem olacak" şeklinde uyarı gitti. Bazıları bu uyarıyı alamadı.
İstanbul'a uzak illerden uyarı alanlar da oldu. Cep telefonu sinyali, depremin merkez üssünden uzak kullanıcılara, sarsıntıdan önce ulaştı.
İşte tüm bunlar birçok soruyu da beraberinde getirdi.

Telefonlara giden deprem uyarısı nasıl çalışıyor? Androidler gerçekten depremi bildi mi? - Resim : 1

"Deprem Uyarı Sistemi" olarak adlandırılan bu sistem NTV'nin "Tekno Hayat" programında ele alındı.
Sistemin 4,5 ve üzeri büyüklükteki depremlerde kullanıcılara uyarı gönderdiği, deprem dalgalarının yayılması prensibiyle çalıştığı belirtildi.
Akıllı telefonların içinde pek çok farklı sensör olduğundan söz eden program sunucusu Ahmet Can, bu sensörlerden birinin hareket sensörü olduğunu dile getirerek "Bu sensörden gelen verilerle beraber işleniyor ve o bölgede bulunan kullanıcılardan gelen tüm veriler eşlenip tüm kullanıcılara bildirim olarak gönderiliyor" dedi.

Jeolog Prof. Dr. Okan Tüysüz ise erken uyarı sisteminin deprem dalgaları arasındaki farka dayalı bir sistem olduğuna dikkat çekerek şunları kaydetti:
"Bir deprem olduğunda odaktan iki sismik dalga çıkar. P ve s dalgası... Birinci dalga saniyede 6-7 km hızla ilerler. İkinci dalga 3-4 km hızla ilerler.
Sismik kayıtçılar birinci dalga geldiğinde ikincinin de geleceği yönünde bir uyarı verir.
Odağın üzerindeyseniz aradaki fark sıfırdır. O nedenle size bir erken uyarı imkanı olmaz.
Gemlik'te bir deprem olsa İstanbul'da 1-2 saniye öncesinde haber verir ama İzmir'de olsaydı İstanbul'a 15-20 saniye önceden haber verecekti."

İstanbul içinde deprem erken uyarı sisteminin aktif durumda olduğundan söz eden Tüysüz, "Marmara Denizi'nde bu sistem sadece doğalgaz ve elektriği kesmek için kullanılıyor. Çünkü aradaki fark çok kısa yani birkaç saniye önce depremi haber verecek ve bu sizin kaçıp kurtulmanız için yeterli bir süre değil" dedi.