Suriyelilerin geri dönüşü | Bakan Güler devletin izleyeceği politikayı açıkladı
Sınır illerde yaşayan Suriyelilerin Hatay'daki sınır kapılarından ülkelerine dönüşü sürerken bu dönüşlerin bir düzene oturması için nasıl bir yol haritası izleneceği merak konusu olmuştu. Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler, devletin 'geri dönüş' için hazırladığı politikayı açıklayarak ilk etapta İdlib çevresindeki kamplarda kalan Suriyelilerin dönüşlerinin organize edileceğini söyledi.
Güler, TBMM Genel Kurulu’nda 2025 Merkezi Yönetim Bütçe ve 2023 Kesin Hesap Kanun Teklifi görüşmelerine katıldı.
Güler, burada savunma sanayi alanında yapılan projeleri anlatarak 2002 yılında yaklaşık yüzde 80 olan dışa bağımlılığı aynı oranda yerliliğe çevirdiklerini söyledi:
"SAVUNMA VE HAVACILIK SEKTÖR CİROSU 15.5 MİLYAR DOLAR"
"Geldiğimiz noktada yüzde seksene varan yerlilik oranıyla proje sayımız yirmi kart artarak bin 132 yükselmiştir. 2023 yılı sonu itibariyle toplam savunma ve havacılık sektör cirosu 15.5 milyar dolara ulaşmıştır. 2002 yılında 248 milyon dolar olan savunma ve havacılık ihracatı 2023 yılında 5.5 milyar dolara yükselmiştir. Türk savunma ve havacılık sektörünün ihracat gelirleri 2024 yılının ilk 11 ayında 5.8 milyar dolara ulaşmıştır.
Geçmişte bazı nitelikli ürünleri bugün ihraç eden bir noktadayız. Savunma sanayi ürünlerimizi ihraç ettiğimiz ülke sayısı 185’etiirr. İHA ve SİHA'lar, kara araçları, deniz platformları başta olmak üzere ihraç edilen ürün çeşidi yaklaşık 230’a çıkmış ve Türk savunma sanayi ürünleri küresellikle ön planda yer almaya başlamıştır."
2024 yılında uzay, hava, kara, deniz ve elektronik ve AR-GE alanlarında birçok önemli projeyi hayata geçirdiklerini söyleyen Güler, “Beşinci nesil Milli Muharip Uçağı Kaan ve Hürjet uçuş testlerine devam edilmiş, Gökbey helikopterlerin ilk teslimatı gerçekleştirilmiştir. Kızıl Elma İnsansız Savaş Uçağı prototip üretimi test uçuşları sürerken, Anka 3, Bayraktar TB 3, TB 2 Akıncı ve Aksungur İHA'ların kabulleri gerçekleştirilmiştir. Bayraktar TB 3 TCG Anadolu gemisinden iniş destek ekipmanları kullanmadan iniş ve kalkış yapmıştır” diye konuştu.
SURİYELİLERİN GERİ DÖNÜŞÜ
Türkiye desteklediği Suriyeli sığınmacıların güvenli geri dönüşleri konusunda çalışmaların devam ettiğini kaydeden Güler, izlenecek yol haritasını şu şekilde aktardı:
“Son dönemde Suriye'deki siyasi gelişmeler ve Esad rejimin devrilmesi bu süreci hızlandırmıştır. İçişleri Bakanlığımız 2024 yılında aylık ortalama 11 bin sığınmacının gönüllü olarak Suriye'ye döndüğünü ancak son gelişmelerle birlikte bu sayının 1 buçuk ila 2 katına çıktığını belirtmiştir.
"İKİ AŞAMALI BİR PLAN"
Türkiye Suriyelilerin geri dönüşleri için kabaca iki aşamalı bir plan öngörüldüğü söylenebilir. İlk etapta İdlib çevresindeki kamplarda kalan Suriyelilerin dönüşleri organize edilecek, ardından Türkiye'de yaşayan Suriyelilerin dönüşü için çalışmalar yapılacaktır. Bu kapsamda Türkiye'de yaşayan Suriyeli sığınmacıların güvenli ve gönüllü geri dönüşleri konusunda ilerleme kaydedildiği ve sürdürüldüğü görülmektedir.
"İSTİKRARI SAĞLAMAK İÇİN ASKERİ VE DİPLOMATİK ADIMLAR ATILACAK"
Suriye'nin kuzeyindeki güvenli bölgelerde sağlanması için alınan tedbirlerle ilgili olarak Türkiye coğrafyanın kuzeyindeki güvenli bölgelerde istikrarı sağlamak amacıyla çeşitli askeri ve diplomatik adımlar atmaktadır."
Öte yandan iç savaş sırasında Türkiye'ye sığınan Suriyelilerin 61 yıllık Baas rejiminin devrilmesi sonrası Hatay ve Kilis'ten ülkelerine dönüşü sürüyor.
Kilis'teki Öncüpınar Gümrük Kapısı'nda yoğunluk oluşturan Suriyeliler, Geri Gönderme Merkezi'ndeki işlemlerinin ardından ülkelerine gidiyor.
Ülkesine dönen Suriyelilerin yaşadığı sevinç ve zorluklar AA kameramanları tarafından görüntülendi: