Piyasada sahte dolar paniği! Tahmin edilenden fazla, bankalar kırmızı alarm verdi, soruşturma başlatıldı
Gaziantep'te başlayıp tüm Türkiye'ye yayıldığı konuşulan gerçeğinden ayırt edilemeyen sahte dolarlar, piyasada paniğe neden oldu. 50 ve 100 dolarlık banknotlardan oluşan sahte paraların 600 milyon dolardan fazla olduğu düşünülürken döviz büroları ve bankalar bu banknotların alımını durdurdu. Doların ardından İstanbul'da iki noktada sahte euro basıldığı tespit edildi. İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı konunun araştırılması amacıyla resen soruşturma başlattı.
Geçtiğimiz haftalarda Gaziantep'te bir döviz bürosunda sahte 750 dolar bozdurmaya gelen bir kadın, para sayma makinesinin yazılım hatası vermesi sonucu 25 bin TL'yi alarak kayıplara karışmıştı.
İddiaya göre, kadın 750 Amerikan doları bozdurmak için döviz bürosuna geldi. Veznedar, kadının getirdiği dolarları para sayma makinesinden geçirdi ancak makine, banknotları algılamadı. Bunun üzerine, içerideki başka bir para sayma makinesi kullanıldı ve para sayma makinesinin yazılım hatası olması nedeniyle banknotlar sorunsuz bir şekilde geçmişti.
KRİPTO PARA ALMAYA ÇALIŞTILAR
Dolandırıcılar aynı sahte dolarlarla Antalya'dan da kripto para aldı.
Euro karşılığında kripto para olan Tether satışı gerçekleştiren döviz büroları olduğunu öğrenen dolandırıcılar buralara yöneldi. Tartışmalara konu olan bu uygulama kapsamında müşterilerine söz konusu kripto paraları soğuk cüzdanlarla temin ediyor.
Kaynakların verdiği bilgiye göre geçtiğimiz günlerde Antalya'da yüzbinlerce dolarlık bir kripto para alımı gerçekleştirilmek istendi. Ancak bu sefer alımlar döviz bürosundaki makinelerin tespit edemediği sahte dolarlarla yapıldı.
Sahte parayı sokmaya çalışanlar döviz bürolarındaki para sayma makinaların yetersizliğinden faydalanmak istedi. Bankalardaki makinelerin de tespit etmekte yetersiz kaldığı sahte paraları ancak çok usta bir şekilde elle inceleme yapan uzmanlar fark etti.
BANKALAR ‘KIRMIZI ALARMA’ GEÇTİ
Bankacılık sektörü sahte 50 ve 100 dolarlık banknotlar nedeniyle alarma geçti. Bir süredir ‘sahte dolar’ konusunda şubelere uyarılarda bulunan ancak alım-satım kararını şube inisiyatifine bırakan bazı bankalar, dün itibarıyla yeni duyuru yayımlayarak, “50 dolar ve eski basım 100 dolar” alımının geçici olarak durdurulduğunu bildirdi.
Bankacılık kaynaklarından edindiğimiz bilgilere göre, genel müdürlüklerden şubelere gönderilen yazıda, “Banka ve müşteriler için risklerin minimize edilmesi adına 50 dolar ve eski basım 100 dolar alımını para sayma makinelerinde güncellemeler tamamlanana kadar geçici olarak durdurulmuştur” denildi.
Yazıda, sahte paraların şubelerdeki para sayma makinelerinden geçebildiğine dikkat çekilirken, ‘makinelerde gerekli güncellemeler yapıldıktan sonra’ yeniden bilgilendirme yapılacağı kaydedildi.
Sözcü Gazetesi'nin haberine göre Türkiye Bankalar Birliği (TBB) talep edilen açıklamaya yanıt vermezken Tüm Yetkili Müesseseler ve Döviz Büroları Derneği (TÜYEMDER) Yönetim Kurulu Üyesi Mustafa Ünver, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) ve Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın sessizliğini koruduğunu söyledi. Ünver, “O kadar gündem oldu ama kamu tarafı hâlâ sessizliğini koruyor. Bize bir dönüş yapılmadı. Edirne’den Artvin’e kadar her yerden şikayetler alıyoruz” dedi.
BANKALAR DÖVİZ BÜROLARINI DA GERİ ÇEVİRDİ
Özellikle bankaların, “eski basım beyaz dolar” olarak bilinen dolar banknotlarını kabul etmemesinin, piyasalarda büyük bir tıkanıklığa neden olduğunu bildiren TÜYEMDER Başkanı Mehdi Şeren, döviz büroları olarak sahte olmadığından yüzde 100 emin oldukları dolar banknotlarını bankalara ilettiklerini ancak bankaların geri çevirdiğini bildirdi. Şeren yazılı açıklamasında şu ifadelere yer verdi:
“Seri numaralarının kayıt altına alınarak işleme tabi tutulmasını ve sahte çıkması durumunda iadesini talep etmemize rağmen, bankalar bu taleplerimizi reddediyor. Aynı şekilde, bankalar bireysel müşterilerin benzer taleplerini de geri çeviriyor.”
600 MİLYON DOLARDAN FAZLA
Bankalar ve döviz büroları yaşanan bu olaylar üzerine fiziki dolar alım-satımını neredeyse tamamen durdururken ilk başta piyasaya sokulan sahte dolarların 600 milyon doları bulabileceği tahmin edilmişti.
Ancak kaynaklar bu tutarın milyar doları aşabileceğine işaret etti. Sahte para tartışmaları nedeniyle döviz büroları ve bankalarda yüklü miktarlardaki döviz alım satımları durma noktasına geldi.
Sahte dolarların Ortadoğu, Asya ve Balkan merkezli basıldığı Güneydoğu sınırından Türkiye'ye kaçak yollarla sokulduğu tahmin ediliyor.
SORUŞTURMA BAŞLATILDI
İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı, gündeme gelen konunun ardından İstanbul merkezli sahte para basımı ve dağıtımı konularının araştırılması amacıyla resen soruşturma başlattı.
MERKEZ'DEN VE TBB'DEN AÇIKLAMA
Soruşturmanın ardından Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) ve Türkiye Bankalar Birliği'nden peş peşe açıklama geldi.
Merkez, "Bankamız, banknot sahteciliği ile etkin mücadele kapsamında ilgili adli mercilerle koordinasyon içinde gerekli çalışmaları yürütmektedir" derken TBB'den yapılan açıklamada, "Sahte dövizle mücadele ve dolaşımının engellenmesi amacıyla, kullanımdaki para sayma, sahte döviz kontrol ve ATM makinelerinin kontrolleri ve güncellenmeleri yapılmaktadır" denildi.
DOLARDAN SONRA EURO
Sahte dolarla ilgili panik havası devam ederken İstanbul'da bir depoda sahte euro ele geçirildi.
FATİH VE ZEYTİNBURNU'NDA DARPHANE KURMUŞLAR
İstanbul Emniyet Müdürlüğü Mali Suçlarla Mücadele Şube Müdürlüğü ekiplerinin yaptığı çalışma sonucu Fatih ve Zeytinburnu'nda 2 evde sahte para basıldığı belirledi. Bunun üzerine söz konusu adreslere operasyon düzenlendi.
ÇOK SAYIDA MALZEME ELE GEÇİRİLDİ
Operasyonda evlerde yapılan aramalarda 3 binin üzerinde 100 ibaresi bulunan filigransız sahte banknot, bin 500 adet üzerinde 100 ibaresi ve euro banknotunun filigranı bulunan sahte banknot, 1 adet üzerinde euro filigranı bulunan şeffaf naylon kalıp, 1 adet üzerinde 100 ibareleri bulunan şeffaf naylon kalıp, 1 adet üzerinde euro filigranı bulunan mavi renkli naylon mat kalıp, 1 adet Cata ibareli mor ışık, 1 adet Eraysan ibareli basım makinası, 1 adet kare çıtaya gerilmiş üzerinde 100 ibareleri bulunan basım kalıbı, 817 adet farklı bankalara ait ibareler bulunan basılmış halde sahte çek yaprakları ele geçirildi.
3 MİLYON 600 BİN SAHTE EURO ELE GEÇİRİLDİ
Ayrıca toplamda basılmaya ve piyasaya sürülmeye hazır halde 3 milyon 600 bin sahte euro ve banknot ele geçirildi.
Operasyonda 1 şüpheli gözaltına alınarak emniyete götürüldü.