Mehmet Akif Ersoy ölümünün 86. yılında anılıyor!
Mehmet Akif Ersoy, bundan tam 86 yıl önce 27 Aralık 1936’de vefat etti. İstiklal Marşımızın yazarı Mehmet Akif Ersoy, aynı zamanda veteriner hekim, öğretmen ve siyasetçi idi. En önemli eseri Safahat’tır. Fedakar, memleket aşığı Mehmet Akif Ersoy’un hayatı ve eserleri…
Mehmet Akif Ersoy, ülkemizin unutulmaz şairlerinden. İstiklal Marşı yazarı Mehmet Akif Ersoy, 86. ölüm yıldönümünde saygıyla anılıyor. Sıkıntılı bir hayat yaşayan Mehmet Akif Ersoy, Safahat, Asım, Hatıralar gibi çok değerli eserler bıraktı. İşte Mehmet Akif Ersoy’un hayatı, tüm eserleri …
MEHMET AKİF ERSOY KİMDİR?
Mehmet Akif Ersoy, 20 Aralık 1873’de İstanbul’da doğdu. Fatih ilçesinin Karagümrük semtinde Sarıgüzel Mahallesi'nde doğan Mehmet Akif Ersoy’un çocukluk yılları babasının imamlık yaptığı Çanakkale Bayramiç’te geçti. Hatta nüfusa kaydı doğumdan sonra yapıldığı için doğum yeri olarak Bayramiç gözükür.
Annesi Buhara'dan Anadolu'ya göç etmiş bir ailenin kızı olan Emine Şerif Hanım (1836-1926); Arnavut kökenli babası ise Kosova'nın İpek kenti doğumlu, Fatih Camii medresesi hocalarından İpekli Tahir Efendi'dir.
Mehmet Tahir Efendi, ona ebcet hesabıyla doğum tarihini belirten "Ragîf" adını verdi (hicri 1290). Babasının ölümüne kadar Ragîf adını kullansa da bu isim yaygın olmadığı için arkadaşları ve annesi ona "Âkif" ismiyle seslendi, zamanla bu ismi benimsedi.
İlköğrenimine Fatih'te Emir Buhari Mahalle Mektebinde başladı. Yaşı ise zamanın bir adeti nedeniyle 4 yıl, 4 ay, 4 günlük idi. Üç yıl sonra iptidai (ilkokul) bölümüne geçti ve babasından Arapça öğrenmeye başladı. Ortaöğrenimine 1882 yılında Fatih Merkez Rüştiyesi'nde başladı. Bir yandan da Fatih Camii'nde Farsça derslerini takip etti.
Rüştiyeyi bitirdikten sonra 1885'te dönemin gözde okullarından Mülkiye İdadisi'ne kaydoldu. Fakat babasını kaybetmesi ve Fatih'teki evlerinin yanması maddi olarak zora soktu ve bırakmak zorunda kaldı. O yıllarda yeni açılan ve ilk sivil veteriner yüksekokulu olan Ziraat ve Baytar Mektebine (Tarım ve Veterinerlik Okulu) kaydoldu.
Okul yıllarında spora ilgisi büyüktü. Güreşin yanında yüzücülük, uzun yürüyüş, koşma ve gülle atma yarışlarına katıldı. Okulun son iki yılında ise şiire yoğunlaştı. Baytarlık okunulu 1893'te birinci olarak bitirdi.
Okulu bitirdikten hemen sonra Ziraat Bakanlığı’nda (Orman ve Maadin ve Ziraat Nezareti) memur olarak işe başladı. Memurluk kariyerini 1893–1913 yılları arasında sürdüren Mehmet Akif'in bakanlıktaki ilk görevi veteriner müfettiş yardımcılığı oldu.
EVLİLİĞİ
1898 yılında Tophane-i Âmire Veznedarı Mehmet Emin Beyin kızı İsmet Hanım’la evlendi; bu evlilikten Cemile, Feride, Suadi, Emin, Tahir adlı çocukları dünyaya geldi.
Mehmet Âkif, edebiyata olan ilgisini şiir yazarak ve edebiyat öğretmenliği yaparak sürdürdü. Resimli Gazete’de, Servet-i Fünûn dergisinde şiirleri ve yazıları yayımlandı. İstanbul’da bulunduğu sırada bakanlıktaki görevinin yanı sıra önce Halkalı Ziraat ve Baytar Mektebinde (1906) kompozisyon (kitabet-i resmiye), sonra Çiftçilik Makinist Mektebinde (1907) Türkçe dersleri vermek üzere öğretmen olarak atandı.
2. MEŞRUTİYETİN İLAN EDİLMESİ
23 Temmuz 1908’de ilan edilen 2. meşrutiyet ve II. Abdülhamid'in rejiminin şiddetli bir muhalifiydi. Bunun etkisiyle, Meşrutiyet'in ilanından on gün sonra arkadaşı rasathane müdürü Fatin Hoca'nın yönlendirmesiyle, on bir arkadaşı ile birlikte İttihat ve Terakki Cemiyetine üye oldu.
Mehmet Akif Ersoy, 1908 ve 1910 yılları arasında “Sırat-ı Mustakim” dergisinde “Seyfi Baba” ve “Küfe” isimli şiirleri yayınlamıştır. 1913 yılında İttihat ve Terakki Cemiyeti’ne girmiştir. Birinci Dünya Savaşı zamanında Teşkilat-ı Mahsusa vasıtası ile Almanya’da yaşayan Müslümanların durumunu incelemek için Berlin’e gitmiştir. Daha sonra Arabistan ve Lübnan‘a geçmiştir. Ankara Hükümeti’nin kurulmasından sonra Burdur Milletvekili olarak Türkiye Büyük Millet Meclisi‘ne girmiştir.
İSTİKLAL MARŞI ŞİİRİ İLE BİRİNCİ OLDU
Hamdullah Suphi Tanrıöver‘in destekleri ile İstiklal Marşı için düzenlenen yarışmaya katılmıştır. Ersoy, 724 şiir arasında yarışmayı kazanmış ve birinci olmuştur. 12 Mart 1921 tarihinde TBMM‘de düzenlenen oylama ile Mehmet Akif Ersoy‘un yazdığı şiir “İstiklal Marşı” olarak kabul edilmiştir. İstiklal Marşı, 1922 yılında Osman Zeki Üngör tarafından bestelenmiştir. 1924 yılında Ankara‘da bir kurul toplanmış ve 24 beste arasından Ali Rıfat Çağatay‘ın bestesi seçilmiştir. Daha sonra İstiklal Marşı’nın bestesi tüm okullara gönderilmiştir.
MISIR GÜNLERİ VE VEFATI
Mehmet Akif Ersoy, 1936 yılında Mısır‘a gitmiş ve Türk Dili ve Edebiyatı dersleri vermiştir. Siroz hastalığına yakalanarak 1935 yılında ilk olarak Lübnan’a, daha sonra 1936 yılında Antakya’ya gelmiştir. Fakat hastalığı daha da ilerlemiştir. 27 Aralık 1936 yılında İstanbul’da hayatını kaybetmiştir. Edirnekapı Şehitliği’ne defnedilmiştir.
Mehmet Akif Ersoy Kaleme Aldığı Bazı Şiirler
- Acem Şahı
- Âhiret Yolu
- Âmin Alayı
- Azimden Sonra Tevekkül
- Bayram
- Bir Gece
- Bir Mersiye
- Bülbül
- Çanakkale Şehidlerine
- Ezanlar
- Fatih Camii
- Geçinme Belâsı
- İstiklal Marşı
- Mahalle Kahvesi
- Pek Hazin Bir Mevlid Gecesi
Kitapları
- Safahat (1911)
- Süleymaniye Kürsüsünde (1912)
- Hakkın Sesleri (1913)
- Fatih Kürsüsünde (1914)
- Hatıralar (1917)
- Asım (1924)
- Gölgeler (1933)
- Safahat (Toplu Basım) (ilki 1943)