Depremde yıkılan binaların çoğunda görüldü... Uzman isim "Yumuşak kat varsa 2 kere düşünün!" dedi ve ekledi: TEHLİKE ÇOK BÜYÜK
Kahramanmaraş ve Hatay merkezli depremlerin ardından uzmanlar muhtemel Marmara depremi için de geri sayımın başladığını, zamanın kısaldığını söylüyor. Milyonlarca İstanbullu da evlerinin sağlamlığını merak ediyor. Deprem bölgesinde yıkılan binaların çoğunda görülen 'yumuşak kat' tehlikenin boyutunu gözler önüne serdi.

Tüm Türkiye'yi hüzne boğan Hatay ve Kahramanmaraş'ta tam anlamıyla bir felakete sebep olan ve 11 şehirde çok büyük yıkımların olduğu depremin ardından yıllardır ürküten İstanbul depremi ihtimali tekrar didik didik araştırılmaya başlandı. 1999 Ağustos'ta meydana gelen depremde 250'den fazla kişinin can verdiği Avcılar en fazla risk taşıyan ilçe. Bakırköy, Yeşilköy, Bahçelievler, Esenyurt, Küçükçekmece gibi ilçeler de onu takip ediyor.

Bina inşa edildikten sonra kolonların kaldırılması, duvarın kaldırılması kendi mezarını kazmakla eş değere gelmiş durumda... İstanbul'daki binalarda yumuşak kat tehlikesine dikkat! Yumuşak kat tehlikesi binanızı en ufak depremde enkaza çevirebilir.

Aynı şekilde duvarlar cama çevrildiyse bu da büyük bir hata, Kanal D'ye konuşan inşaat mühendisi Doç. Dr. Murat Kırçıl, duvarları veya betonu kaldırırsanız başka bir bina ortaya çıkmış oluyor.

YIKILMAMASI ÇOK ZOR
Yumuşak kat yapan yani dükkanını genişletmek isteyen, restoranların kolonları kesmesi veya duvarların cama çevrilmesi söz konusuysa hemen ilave tedbirler almak gerekiyor. Projeye uygun yapılmayan yumuşak katların depremde yıkılmaması çok zor...

EĞER PROJEDE VARSA...
Eğer projede en alt kat dükkansa ve inşaat buna göre yapılmışsa doğru malzeme kullanılmışsa problem söz konusu değil fakat daire gibi yapılan daha sonra restore edilen dükkanlardaki değişiklikler kolon kesilmeleri depremde felaketi getirebilir.

BİLGİLENDİRME ÇAĞRISI
Yapı projelendirmesi esnasında doğru planlanmayan bu alanların olası bir deprem esnasında deprem hasarını artırdığı görülüyor. İstanbul özelinde zemin katı dükkan olarak kullanılan yapılarda risk tespit başvurusu olmasa bile denetim talep eden vatandaşlar, aynı zamanda yumuşak kat riskleri konusunda da bilgilendirilme çağrısı yapıyor.

Bu alanlar tıpkı otopark gibi bir görüntü mantığına dayanıyor. Boş bırakılan alanlar camekan olarak mağazanın sergilenmesinde kullanılıyor. Bu şekildeki dükkan alanları bir kısmı dükkan, bir kısmı depo ya da atölye mantığı ile satılıyor ya da kiralanıyor.

BİNA BAZLI DÖNÜŞÜM
Eski yapılarda da örnekleri olmasına rağmen son yıllarda özellikle mahalle içinde bina bazlı dönüşümlerde sık uygulanıyor. Yapı sahibi, sergi alanı geniş bu alanı ticari olarak satarak ya da kiralayarak daha fazla gelir elde etmeyi amaçlıyor.

Uzmanları ise yapı eğer proje bazında bu şekilde planlandıysa ve buna göre güçlü hale getirildiyse bir sorun görmüyor. Ancak yapı tamamlandıktan sonra açılan boşlukların, kırılan iç duvar veya zarar verilen yapı bütünlüğünün büyük bir risk teşkil ettiğini ifade ediyor.

"GÜÇLENDİRME METODLARI VAR"
Proje çizimi esnasında dikkate alınmış ve buna göre ruhsatı sağlanmış yapılar için yumuşak kat konusunda paniğe kapılmaya gerek olmadığını belirten Deprem Güçlendirme Derneği (DEGÜDER) Başkanı Sinan Türkkan, ancak sonradan oluşturulan böyle alanlar varsa mutlaka güçlendirme ile çözümünün sağlanması gerektiğini söyledi. Türkkan, “Yumuşak kat, zemininde dükkan olan ve bu alanları üst katlardan farklı yükseklik olan yapılardır. Eğer proje aşamasında çözülmediyse mutlaka bina kat adedi ve yüksekliğine göre çözümü sağlanmalı. Bunun için yapılacak güçlendirme metodları da var” dedi.

İzmir Ekonomi Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Celalettin Kozanoğlu, projede bu şekilde en başından yapılan ve buna göre planlanan alanlarda sorun olmadığını ancak daha sonra boşaltılan alanlarda riskin yüksek olduğunu dile getirdi.

Kozanoğlu, “Bu alanı proje başında dolu ve normal bir zemin alanı olarak düşünüp sonrasında boşaltıp yumuşak kat haline getirmek elbette tehlikeyi artırır. Çünkü statik hesaplar buna göre yapılmamış olur. Yani temel mesele, projede olmayanı ilave etmek ya da çıkarmak riski her zaman artırır” diye konuştu.