Tarifelerde ilk uygulama başlıyor: Küresel piyasalarda sarsıntı başladı

ABD’nin geçtiğimiz hafta duyurduğu yeni gümrük tarifeleri, bugünden itibaren resmen yürürlüğe girdi.

ÇİN'E GÜMRÜK VERGİSİ YÜZDE 104 

Uygulamanın ilk aşamasında 86 ülkeyi kapsayan ürünlerde yüzde 11 ile yüzde 50 arasında değişen oranlarda vergi artışı yapıldı. Tüm ülkeleri kapsayan temel gümrük vergisi ise yüzde 10 olarak belirlendi. Çin için uygulanan tarife oranı ise %104’e kadar yükseldi.

ABD Gümrük ve Sınır Koruma Kurumu, ithal ürünlere ek tarifelerin bugünden itibaren uygulanmaya başladığını duyurdu. Bu adım, halihazırda kırılgan olan küresel ekonomiye yeni bir baskı yaratırken, piyasalarda ciddi bir satış dalgası başlattı. ABD Başkanı Donald Trump ise enerji kararnameleri imza töreninde yaptığı konuşmada, bu vergiler sayesinde günde 2 milyar dolar kazandıklarını savundu ve “Adeta para yağıyor” dedi.

DİPLOMASİ TRAFİĞİ HIZLANDI

Yeni düzenlemeler karşısında yaklaşık 70 ülkenin Washington’a başvurarak tarifelere itiraz ettiği bildirildi. ABD Temsilciler Meclisi Üyesi Tom Emmer, müttefik ve rakip ülkelerden gelen yoğun tepkilere dikkat çekerek, “Ticaret müzakereleri hemen başlıyor” dedi.

ABD Başkanı Donald Trump, Japonya ve Güney Kore’den heyetlerin “anlaşma yapmak üzere” ABD’ye geleceğini duyurarak bazı ülkelerle diyaloğun pozitif ilerlediğini söyledi.

Öte yandan Çin, ABD’nin vergi kararına misillemeyle karşılık verdi. Pekin yönetimi, Amerikan ürünlerine yüzde 34 oranında vergi getirdiğini açıklarken, Washington’un tehditkar diline karşı daha güçlü yanıtlar vereceklerini duyurdu. Çin Ticaret Bakanlığı yaptığı açıklamada, “ABD’nin şantajcı tutumu hata üstüne hata eklemektedir” ifadesine yer verdi. “Çin mücadeleden kaçınmayacaktır” mesajı verildi.

BORSALARDA SERT TEPKİ

Tarifelerin yürürlüğe girmesi, küresel borsalarda negatif fiyatlamaya yol açtı. Dün yüzde 3 primle açılan ABD borsaları, günü düşüşle tamamladı. Bugün de sabah saatlerinde ABD vadeli endekslerinde yüzde 1’in üzerinde kayıplar gözlemleniyor.

Avrupa’da “STOXX 600” endeksi vadeli işlemlerde yüzde 3’e yakın düşüş yaşadı. Asya Pasifik piyasalarında ise en sert etkiyi Japonya borsası gördü. Nikkei endeksi yaklaşık yüzde 3 değer kaybetti. Çin borsasında ise yatay bir görünüm hakim.

AB TEMKİNLİ, FRANSA SERT TEPKİLİ

Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, ABD’nin yeni gümrük vergilerine karşı müzakereye açık olduklarını, ancak gerektiğinde karşı önlemler almaya hazırlandıklarını açıkladı. AB ülkeleri, çelik ve otomobile getirilen tarifeleri görüşmek üzere Lüksemburg’da toplandı.

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ise Trump’ın tarifelerini “sert ve yersiz” olarak niteleyerek, ABD’de faaliyet gösteren Fransız şirketlerine yatırım projelerini askıya almaları çağrısında bulundu.

TAYLAND YAKLAŞIMI DİKKAT ÇEKTİ

Tayland Başbakanı Paetongtarn Şinavatra, ABD’nin ülkesine uyguladığı yüzde 36’lık gümrük vergisine rağmen ticareti sürdürme mesajı verdi. Özellikle enerji ve tarım ürünlerinde ABD’den ithalatı artıracaklarını söyledi. Maliye Bakanı ise kısa süre içinde Washington’a heyet göndereceklerini açıkladı.

BÜYÜME BEKLENTİLERİ ZAYIFLIYOR

ABD merkezli Citi, yaşanan gelişmelerin ardından Çin için 2025 büyüme tahminini 0,5 puan düşürerek yüzde 4,2’ye çekti. Çin yönetimi ise büyümeyi desteklemek amacıyla faiz indirimi ve mali harcamalarda artış sinyali verdi.

Goldman Sachs ve Morgan Stanley de Çin’in bu yılki büyümesini yüzde 4,5 olarak öngörürken, bu tahmin üzerinde aşağı yönlü risklerin giderek arttığını belirtiyor.