Bakan Mehmet Şimşek'ten vergide adalet vurgusu: Yük dar gelirlilere yüklenmeyecek

Hazine ve Maliye Bakanı Şimşek, TÜSİAD YİK toplantısında kritik değerlendirmelerde bulundu. Şimşek enflasyondan kur politikasına kadar pek çok başlıkta önemli mesajlar verdi.

Hazine ve Maliye Bakanı Şimşek açıklamasında şu ifadeleri kullandı:

"Mali disiplinde bir sorun yok. Yapısal reformlar kalıcı hale gelmeli. Yarın açıklanacak veri ile cari açığın milli gelire oranı %2,5'in altına düşmüş olacak.

Kur riskini azalttık, borçlanmanın vadesini artırdık. Kamunun bilançosunu tekrar güçlü bir şekilde konumlandıracağız. Bankalarla swapı neredeyse kapattık. Swap hariç net rezerv 18 milyar doların üzerine çıkmış durumda.

"DAHA KAT EDECEĞİMİZ MESAFE VAR"

Önemli olan bunun kalıcı hale getirilmesidir. Kamunun bilançosunu tekrar güçlü bir şekilde konumlandıracağız. KKM 143 milyar dolarla zirveyi görmüştü, 60 milyar doların altına geriledi. Çok büyük ihtimalle KKM'den çıkış çok daha hızlanacak ve Türkiye bu faslı da kapatmış olacaktır. Türkiye'nin istikrar ve reform programı ile birlikte risk priminde dramatik bir düşüş yaşanmıştır.

Daha kat edeceğimiz mesafe var. Son 1 yılda risk priminde daralma 450 puan civarında, benzer ülkelere göre risk priminde muazzam iyileşme var. Spreadlarda muazzam iyileşme var. Dış kaynağa erişimde sorun önemli ölçüde ortadan kalkmıştır.

"ENFLASYONDA EN ZORU GERİDE KALDI"

Türkiye'nin makul maliyetlerle dış kaynağa erişiminde sorun, önemli ölçüde ortadan kalktı. Türkiye'nin dış kaynağa erişiminde sorun öneli ölçüde ortadan kalktı. 2017 sonrasında bankalarımızın uzun vadeli kaynağa erişimi dramatik şekilde arttı. Rezervlerdeki artış sıcak para değil, vatandaşların ve şirketlerin dövizden TL'ye geçmesi.

Enflasyonda en zoru geride kaldı. Kolay bir süreç değil. Dezenflasyonda Türkiye tecrübeli ama hiç de başarılı değil. 1970'lerde hükümetler geldi, enflasyon yukarı çıktı, 80'de muazzam çaba sonuç zayıf. 90'larda denenmedik hükümet kalmadı, her seçimde yeni bir siyasi kompozisyon ve ortalama enflasyonun yüzde 70'li civarlarda olduğu enflasyondan bahsediyoruz. 2000'in başlarında enflasyon AK Parti hükümetlerinde tek haneye indirildi. Daha sonradan yeniden çift haneye geçtik.

"DEZENFLASYON SÜRECİNİN BAŞINDAYIZ"

Gelinen noktada çok tutarlılığı olan dezenflasyon programını uyguluyoruz. Para politikası gecikmeli bir şekilde dezenflasyonu şekillendiriyor. Dolayısıyla geçen sene bu vakitlerde Ağustos'ta şunu söyledik, şu anda dezenflasyon için bir yıllık sürece ihtiyaç var dedik.

Geçiş döneminde enflasyon yükselecek dedik. 2024'ün mayıs ayında enflasyon zirveyi bulacak ve kalıcı şekilde düşecek dedik. Dezenflasyon sürecinin başındayız.

Önümüzdeki ay enflasyon yüzde 60, bir sonraki ay 50, sonrasında 50'nin bir tık altına inebilir. Yılı MB'nin hedefi olan yüzde 38 civarında kapatmayı ümit ediyoruz. Yüzde 42'ye kadar tolerans var.

Dolayısıyla bu programda en zoru geride bıraktık, program çalışıyor ve bunu başaracağız. Enflasyon beklentilerinde ciddi iyileşme var. Önümüzdeki aylarda enflasyondaki güçlü düşüşlerden sonra bizim hedeflerimizle yakınsama olacağına inanıyoruz.

"SÜRDÜRÜLEBİLİR YÜKSEK BÜYÜME HEPİMİZİN NİHAİ AMACI"

Piyasalar biraz daha sofistikedir. Geçen ekim ayına göre enflasyon beklentilerinde ciddi iyileşme söz konusu. Kişi başına milli gelirde ilk defa Türkiye yüksek gelirli ülkeler grubuna girecek. 1950'li yıllarda Türkiye orta gelirli ülkeler grubuna girdi. Bu gruptan çıkıp yüksek gelirli ülkeler grubuna gireceğiz. Sürdürülebilir yüksek büyüme hepimizin nihai amacı.

Bu program fiilen belki ilk günden itibaren uygulanmaya konulduysa da aslında programın açıklanması şekillenmesi eylül başıdır. Bu programda en zoru geride bıraktık. Toplumun beklentileri ile bizim hedefler arasında yakınsama olacağına inanıyoruz.

Piyasalara soracak olursanız önümüzdeki 12 ayda enflasyon yüzde 25.8’e 24 ayda yüzde 20 civarına düşeceği öngörülüyor. Ekim ayına göre enflasyon beklentilerinde ciddi bir iyileşme söz konusu.

Bu sene çok büyük ihtimalle kişi başı milli gelirde dünya bankası tanımına göre ilk defa Türkiye yüksek gelirli ülkeler grubuna girecek.

ASGARİ ÜCRET HAKKINDA

Biz bu programın yükünü toplumun dar gelirli kısmına yüklemeyeceğiz. Şu anda vergide adalet ve etkinliği sağlamaya yönelik çaba içerisindeyiz. Yakın döneme bakarsanız Türkiye’de asgari ücreti ve asgari ücrete kadar bütün gelirleri tamamen vergi dışına çıkardık.

Biz aynı dönemde en yüksek gelir vergisi dilimini de yüzde 35’ten yüzde 40’a çıkardık. Geçen sene kurumlar vergisini 5 puan artırdık. İmalatçı, ihracatçıları farkı bir şekilde konumlandırdık. Verimliliğe dayalı ihracat odaklı bir büyüme peşindeyiz. Büyüme modeli esas itibarıyla verimlilik kaynaklı olacak, ihracat odaklı olacak.

Türkiye’nin büyüme performansı oldukça iyi. Son 20 yıla bakarsanız yüzde 5.4. Geçen sene yüzde 4.5, bu sene öngörümüz yüzde 4 civarı. Dezenflasyon sürecinde geçici yavaşlama sadece çok daha güçlü büyümenin zeminini sağlamlaştırmak üzere geçiş olarak öngörülmesi gereken bir husustur.

"ŞU ANDA İŞSİZLİK ORANLARI SON 12-13 YILIN EN DÜŞÜK DÜZEYİNDE"

Ortalama 700 bin vatandaşımıza her sene iş bulma mümkün oldu. O da büyüme ile istihdam yaratan büyüme ile tabi ki oldu. Şu anda işsizlik oranları son 12-13 yılın en düşük düzeyinde. Biz bu süreçte kamuda harcama disiplinini çok önemsiyoruz. Bütün harcamaları gözden geçiriyoruz.

Bazı programları kapatacağız. Bazı birimleri kapatacağız. Birçok ilçede şu anda teknoloji ile verebileceğimiz kaliteli hizmeti eskiden el yordamı ile veriyorsak o birimleri kapatıyoruz, çalışanları yeniden eğiteceğiz, kayıt dışılıkla mücadeleyi güçlendirmek için gelir idaresi bünyesinde bu arkadaşları yeniden görevlendireceğiz.

Maliyenin her ilde iki ayrı birimine ihtiyaç kalmadı. Yakında Hazine’de de bazı birimleri birleştirmeyi hedefliyoruz. Benzer çalışmayı bütün Bakanlıklardan istedik. Cari harcamalarda yüzde 10’luk bir kesinti yaptık.

"DENETİMİ CİDDİ ŞEKİLDE ÇALIŞIYORUZ"

Bizim program geçici döngüden ibaret değildir. Esas rekabet gücünü artırmaya yönelik kapsamlı bir programdır. Vergi politikalarına gelince bizim amacımız kayıt dışılıkla mücadelede amansız bir döneme girmektir.

İşletmelerde pos cihazı ile yazarkasayı 1 Temmuz itibarıyla birleştirdik yeni cihazlar akıllı cihazlar, yapay zeka algoritmaları oraya yerleştirip onların vereceği uyarılarla denetimi ciddi şekilde çalışıyoruz.

Amacımız vergilendirilmemiş bir alan bırakmamak. Kamu borcunu düşük tutacağız açığı milli gelire oranla yüzde 3’ün altında tutup reformlara kaynak sağlayacağız."