EYT'yi kıl payıyla kaçıranlar dikkat! Kademeli emekliliğin şartları ne?
EYT düzenlemesi sayesinde, 1999 öncesi işe girenler emeklilik hakkına kavuşurken kısa bir zamanla bu fırsatı kaçırların17 yıl daha çalışması gerekiyor. Kısmı emeklilik için kadınlarda 58, erkeklerde 60 yaş şartı var. Fakat, EYT kanunu kapsamına dahil olmayanlar ve kıl payıyla emeklilik fırsatını kaçıranlar, kademeli emekliliği dört gözle bekliyor. Peki kimler kapsama eklenecek? İşte ayrıntılar...
EYT yasası ile milyonlarca vatandaş emeklilik hakkı elde etti. Fazla çalışma olanağı olmayanlar kısmi emeklilikten faydalanırken, 2000 sonrası sigortalılar için de kademeli emekliliğim devreye girmesi bekleniyor. Kısmi emeklilikte 10, 12.5 ve 15 sene prim şartı istenirken, kademeli emeklilikte yaş şartının aşamalı bir şekilde düşürülmesi bekleniyor. Peki bundan kimler faydalanacak? İşte tüm merak edilenler...
EYT (Emeklilikte Yaşa Takılanlar) düzenlemesi çerçevesinde, tarım işçileri de belirli şartları sağlayarak belli olanaklardan faydalanabilmektedir.
KİMLER EYT İLE EMEKLİ OLMA HAKKINA SAHİP?
İlk işe giriş tarihi 8 Eylül 1999 ve öncesinde olan tarım işçileri (2925 sayılı Tarım İşçileri Sosyal Sigortalar Kanunu'na tabi), 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 prim ödeme günü şartlarını sağladıklarında EYT'den emekli olma hakkına sahiptir.
1984 yılında yapılan bir düzenleme ile tarımda çalışanlara kendi istekleriyle sosyal sigorta kapsamına girme imkanı sunuldu.
KADEMELİ EMEKLİLİKTE ŞARTLAR
Bu kişiler, 15 yıllık sigortalılık süresini ve 3600 prim gün sayısını doldurduklarında, kademeli yaşa göre emekli olma hakkına sahip oldu. Kadınlarda yaş şartı 40-54, erkeklerde ise 44-58 olarak belirlendi.
Ancak 2008 yılında gerçekleştirilen sosyal güvenlik reformuyla birlikte tarım SSK uygulaması sona erdi.
Bununla birlikte, 2008'den önce tarım sigortası olan kişilerin, bu süre içinde herhangi bir çıkış yapmamaları durumunda, 3600 prim günü, 15 yıllık sigortalılık süresi ve kademeli yaş şartıyla emeklilik hakları devam ediyor.
EYT düzenlemesiyle birlikte, bu kişilere de emeklilik hakkı tanınıyor.
Dolayısıyla, bu kişiler 10 yıl yani 3600 prim gününü doldurduklarında yaş şartı aranmaksızın emekli olabilirler.
1999 sonrası kademeli emeklilik ne olacak, 2000'liler EYT'den yararlanacak mı?
2000 sonrası işe girenler, kademeli emeklilik sistemi müjdesini bekliyor.
2000-2008 arasında sigortalı olarak ilk kez işe girenlere kademeli emeklilik hakkı tanıyan bir çalışma başlattığı gündeme gelmişti.
Yeni reform çalışması EYT kapsamına girmeyen ve 8 Eylül 1999 sonrasında sigortalı olanlar açısından da avantajlar içerek.
Burada daha erken sigortalı olan ve konulan 7.000 gün prim şartını tamamlayanlar açısından bir kademeli emeklilik sistemi üzerinde çalışılıyor.
Sistemin ne şekilde olacağı henüz belli olmadı, çalışma bittiğinde ortaya çıkacak.
10 SENE PRİMLE KİMLER EMEKLİ OLABİLİR?
Kısmi emeklilik denilen imkanla 10 yıl prim ödeyenlere emeklilik yolu açılıyor. Bunun için ilk şart 8 Eylül 1999 ve öncesinde sigortalı olmak.
İkincisi de SSK'lı olmak. Ayrıca 3600 prim gününü (10 yıl), 15 yılı (bu süre doldu) ve kadın ise 50, erkek ise 55 yaşı da tamamlamak gerekiyor.
Emekli aylığı ise bu üç şarttan hangisi en son gerçekleşmişse, o tarihe göre belirlenen emeklilik yaşı doldurulduğunda verilmeye başlanıyor.
3 şartı tamamlama tarihine göre emekli aylığı yaşı kadınlarda 58'e ve erkeklerde 60'a kadar çıkıyor.
Burada yaş şartı EYT düzenlemesi ile kaldırılmadı.
12 BUÇUK YILDA EMEKLİ OLMAK İÇİN İSTENEN ŞARTLAR?
8 Eylül 1999 ile 30 Nisan 2008 tarihleri arasında sigortalı olan SSK'lıların kısmi emeklilik için prim gün şartı 4500'e çıkıyor.
Yani 12.5 yıl prim ödemek gerekiyor.
Tabii bununla da bitmiyor. 25 yıldan beri sigortalı bulunmak, kadın için 58, erkek için 60 yaşını doldurmak da gerekiyor.
BAĞ-KUR'LULARDA TAM EMEKLİLİK GİBİ KISMİ EMEKLİLİK ŞARTI DA DEĞİŞECEK Mİ?
Hazırlıkları başlayan Bağ-Kur reformu kapsamında bu konuda bir müjde bekleniyor.
Reform ile küçük esnafın çiftçilerin aralarında yer aldığı 1 milyon kişinin prim gün şartı 9000'den 7200'e çekilecek.
5400 prim günüyle (15 yıl) yaştan kısmi emekli olabilen Bağ-Kur'lularda bu sürenin de reform kapsamında 4500 güne (12.5 yıla) çekilmesi bekleniyor.
Bu sayede Bağ-Kur'lular için 900 günlük bir avantaj ortaya çıkacak.
Tabii burada da yine yasayla belirlenmiş yaş şartını tamamlamak gerekecek.
KISMİ EMEKLİLİKTE EKSİK PRİMLER BORÇLANMAYLA TAMAMLANABİLİR Mİ?
Evet, tamamlanabilir.
Borçlanma imkanı bulunanlar ihtiyaçları kadar günü bu yolla tamamlayabilir.