Fransa'dan Netanyahu konusunda geri adım! Tutuklamaktan vazgeçtiler

Fransa'dan UCM'nin Netanyahu'yu tutuklama emrine ilişkin son 6 gündür çelişkili açıklamalar yapılıyor. Daha önce İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun tutuklanmasına yeşil ışık yakan Fransa geri adım attı. Fransa Dışişleri Bakanlığı, Paris’in Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin tutuklama kararına rağmen İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile yakın iş birliği içerisinde çalışmaya devam edeceğini açıkladı.

Fransa Dışişleri Bakanlığı, Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin (UCM) İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve eski Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkında çıkardığı tutuklama kararına ilişkin yeni bir açıklama yaptı.

Fransa’nın uluslararası yükümlülüklerine uyacağı belirtilen açıklamada, devletlerin Roma Statüsü çerçevesinde Uluslararası Ceza Mahkemesi ile tam iş birliği yapma yükümlülüğünün bulunduğu ifade edildi.
Ancak bunun yanı sıra Roma Statüsü'nün bir devletin, UCM'ye taraf olmayan devletlerin dokunulmazlıklarına ilişkin uluslararası hukuk kapsamındaki yükümlülüklerine aykırı davranmaya zorlanamayacağını da içerdiği kaydedildi.
Bu dokunulmazlıkların İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve diğer ilgili bakanlar için de geçerli olduğu aktarılan açıklamada, “UCM'nin bizden bu kişilerin tutuklanmasını ve teslim edilmesini talep etmesi halinde bu hususun dikkate alınması gerekecektir” denildi.

Bakanlık açıklamasında, “Hukukun üstünlüğüne, profesyonel ve bağımsız adalet sistemine saygı göstermeye kararlı iki demokrasi olan Fransa ve İsrail arasındaki uzun yıllara dayanan dostluk çerçevesinde Fransa, Başbakan Netanyahu ile yakın iş birliği içerisinde çalışmaya devam etmeyi amaçlamaktadır” ifadesine yer verildi.
Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Noel Barrot'nun televizyondaki ifadeleri ve ardından Bakanlıktan yapılan yazılı açıklama, Barnier'nin konuşmasıyla çelişti.

Barrot, konuk olduğu Fransız kamu yayıncısı France Info'da, ülkesinin, UCM'nin bağımsız şekilde çalışmasına son derece bağlı olduğunu belirterek şu ifadeleri kullandı:
"Fransa, her zaman olduğu gibi uluslararası hukuku uygulayacak. Bu, Roma Statüsü'ne katılımından doğan, Uluslararası Ceza Mahkemesi ile işbirliği yapmak gibi yükümlülüklerine dayanıyor. Bu statü, bazı liderlerin dokunulmazlığıyla ilgili meseleleri de öngörüyor ve düzenliyor. Her ne olursa olsun, son kararı verme yetkisi yargı makamına ait olacak."

Fransa'nın mahkemenin tutuklama emriyle ilgili söylem değişikliği, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ve Netanyahu'nun UCM kararına ilişkin geçen hafta yaptığı telefon görüşmesinin içeriğinin ulusal basına yansımasının ardından geldi.
RMC radyosunun edindiği bilgilere göre, Netanyahu, telefonda öfkesini dile getirirken Fransa'dan UCM kararını uygulamamasını istedi.
Bu konuda Macron'dan resmi bir açıklama gelmese de Fransa Cumhurbaşkanı'nın görüşmede Netanyahu'ya, ülkesinin uluslararası hukuku uygulayacağını belirtti ve hakimin, devlet başkanlarına dokunulmazlık tanıyabileceğini ifade etti.

Fransa'nın, taraf olduğu UCM'nin İsrailli siyasetçileri tutuklama emrinin ardından yaptığı çelişkileri açıklamalar muhalefet tarafından eleştirildi.
Muhalefetten aşırı solcu Boyun Eğmeyen Fransa (LFI) Partili milletvekili Thomas Portes, Dışişleri Bakanlığının son açıklamasıyla ilgili X hesabından, "Fransa, kendisini utançla kaplıyor. Soykırım işleyen bir savaş suçlusu için herhangi bir dokunulmazlık yok." değerlendirmesini yaptı.
Öte yandan, Fransa UCM'nin Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin hakkındaki tutuklama emrine tam destek vermişti.
Dışişleri Bakanlığından 17 Mart 2023'te UCM'nin Putin'in tutuklama emriyle ilgili yapılan açıklamada, "Rusya'nın Ukrayna'da işlediği suçların herhangi bir sorumlusu, ünvanı ne olursa olsun, adaletten kaçmamalı." ifadelerine yer verilmişti.

Uluslararası Ceza Mahkemesi, 21 Kasım’da Roma Statüsü’nün 18. ve 19. maddeleri uyarınca savaş suçları ve insanlığa karşı suçlar nedeniyle Netanyahu ve Gallant hakkında tutuklama kararı çıkarmıştı.