100 günde neler yaptı? İşte Donald Trump'ın icraatları

Beyaz Saray'daki başkanlık koltuğuna 20 Ocak'ta ikinci defa oturan Trump, bugün görevindeki 100'üncü gününü tamamlıyor. İlk 100 gününde, seçim kampanyasında verdiği tarife sözlerini tutan Trump, küresel ekonomide derin yankılar uyandırdı.

"Önce Amerika" sloganıyla yola çıkan Trump, dış ticaret açığını azaltma, yerli üretimi güçlendirme ve haksız ticaret uygulamalarına karşı koyma hedefiyle yeni tarifeleri duyurdu.

KARŞILIKLI TARİFELERLE ABD'NİN TÜM TİCARET PARTNERLERİNİ HEDEF ALDI

Görevinin ilk 100 gününde ilk olarak Kanada, Meksika ve Çin gibi büyük ticaret partnerlerine yönelik tarifeler getiren Başkan Trump, çelik, alüminyum ve otomobil gibi stratejik sektörleri hedef alan adımlarla da dikkati çekti.

Trump, ticaret politikasındaki en vurucu adımı 2 Nisan'da atarken, "Kurtuluş Günü" olarak tanımladığı bu günde karşılıklılık esasına dayalı tarifeleri duyurdu. Temel tarife oranının yüzde 10 olacağını bildiren Trump, diğer ülkelerin uyguladığı tarifeler ve tarife dışı engelleri hesaba katarak ülkeye göre değişen gümrük vergisi oranlarını açıkladı.

Özellikle Çin'e uygulanan tarifeler, fentanil krizi gerekçesiyle getirilen vergilerle birlikte yüzde 145’e ulaştı. Çin'den ithal edilen bazı ürünlere uygulanan gümrük vergileri ise daha önce yürürlükte olan tarifelerle birlikte toplamda yüzde 245'i buldu.

HENÜZ ANLAŞMA HABERİ YOK

Kanada ve Meksika'ya yönelik tarifelerde sağlanan geçici muafiyetler, ABD-Meksika-Kanada Anlaşması (USMCA) çerçevesinde belirli ürünlere esneklik tanınması ve karşılıklılık esasına dayalı tarifelerin 90 gün durdurulması, Trump'ın sert ticaret hamlelerini diplomasiyle dengeleme çabasını yansıttı.

Ancak, tarife politikaları ABD'nin ticaret partnerleriyle ilişkilerinde gerilimlere yol açarken, tarifeler ve ülkelerle yürütülen ticaret müzakerelerine ilişkin çelişkili açıklamalar küresel piyasalarda belirsizlikleri artırdı.

Müzakerelerin nasıl ilerlediği ve Çin ile görüşmelerin gerçekten başlayıp başlamadığı belirsizliğini korurken, hala bir anlaşma haberi gelmedi.

Trump her fırsatta bu politikaların Amerikan işçisini ve ekonomisini koruma amacı taşıdığını vurgularken, ekonomistler, tarifelerin Amerikalı tüketicilere artan maliyetler ve enflasyon olarak yansıyabileceği uyarısında bulunuyor. Ayrıca, tarifelerin ABD ekonomisi için resesyon riskini artırdığına işaret ediliyor.

Trump'ın ticaret vizyonunun ekonomide korumacılığın sınırlarını zorlarken küresel ticaret düzeninde yeni bir dönemin kapısını araladığı belirtiliyor.

ABD Başkanı Trump yönetiminin 100 günde ticaret politikasında attığı adımlar şöyle:

20 OCAK

- Beyaz Saray, ticaret politikası önceliklerinin ana hatlarının belirlendiği "Önce Amerika Ticaret Politikası Genelgesi"ni yayımladı ve federal kurumlara 1 Nisan'a kadar haksız ticaret uygulamalarını inceleme talimatı verildi.

1 ŞUBAT

- ABD Başkanı Donald Trump, fentanil ve göçmen sorununu gerekçe göstererek Kanada ve Meksika'dan ithal edilen mallara yüzde 25, Çin'den yapılan ithalata yüzde 10 oranında ek gümrük vergisi getirilmesine yönelik kararnameyi imzaladı.

Kanada'dan ithal edilen enerji kaynaklarına yüzde 10'luk daha düşük bir tarife uygulanırken, söz konusu tarifelerin 4 Şubat'ta yürürlüğe gireceği bildirildi. Kararnamede, ülkelerin misilleme yapması halinde tarifelerin artırılabileceği aktarıldı.

3 ŞUBAT

- ABD Başkanı Trump, Meksika'nın sınır güvenliğini artırması karşılığında bu ülkeye getirilen yüzde 25'lik gümrük vergisini 1 ay durdurduğunu açıkladı.

- Trump, Kanada'ya yönelik açıkladığı gümrük vergilerinin de sınır güvenliğini artırmaya yönelik alacakları önlemler karşısında 30 gün süreyle durdurulacağını bildirdi.

4 ŞUBAT

- ABD'nin 1 Şubat'ta açıkladığı Çin'den ithal edilen ürünlere yönelik yüzde 10 oranındaki gümrük vergisi yürürlüğe girdi.

10 ŞUBAT

- ABD Başkanı Trump, çelik ve alüminyum ithalatına yüzde 25 gümrük vergisi uygulanmasına yönelik kararnameleri imzaladı. ABD'nin tüm ülkelerden yaptığı çelik ve alüminyum ithalatına istisnasız uygulanacak tarifelerin 12 Mart'ta yürürlüğe gireceği bildirildi.

13 ŞUBAT

- ABD Başkanı Trump, ülkelere karşılıklılık esasına dayalı gümrük vergileri uygulama planına ilişkin bir başkanlık kararını imzaladı.

Ticarette adaleti sağlamak amacıyla karşılıklı tarife uygulamaya karar verdiğini belirten Trump, "Ülkeler ABD'ye ne uygularsa onu uygulayacağız." dedi. Trump, KDV'nin bir tarife olarak değerlendirileceğini ifade ederek, ülkeler tarafından sağlanan sübvansiyonlara da bakılacağını kaydetti.

21 ŞUBAT

- ABD Başkanı Trump, Amerikan şirketlerine uygulanan dijital hizmet vergileri gibi yabancı hükümetler tarafından getirilen vergilere karşı tarifeler dahil olmak üzere karşılık verici adımların değerlendirilmesine yönelik bir karara imza attı.

- Trump, Çin'in ABD'nin teknoloji, kritik altyapı, sağlık, tarım, enerji, ham madde ve diğer stratejik sektörlerine yatırım yapmasını kısıtlamaya yönelik bir kararı da imzaladı.

25 ŞUBAT

- ABD Başkanı Trump, Ticaret Bakanlığına bakır ithalatına yönelik soruşturma başlatma talimatı veren bir kararname imzaladı.

1 MART

- Trump, Ticaret Bakanlığına kereste ithalatının ABD ulusal güvenliğine tehdit oluşturup oluşturmadığına ilişkin bir soruşturma yürütmesi talimatını veren kararname imzaladı.

4 MART

- ABD'nin Kanada ve Meksika'dan ithal edilen mallara yönelik bir ay süreyle askıya alınan yüzde 25 oranındaki gümrük vergileri yürürlüğe girdi.

- Çin'e mevcut tarifelere ek yüzde 10 gümrük vergisi getiren kararnamede yapılan değişiklikle de bu ülkeye yönelik ek tarife oranı yüzde 20'ye çıkarıldı.

6 MART

- Trump, Meksika ve Kanada'ya yönelik tarifelerde ABD-Meksika-Kanada Anlaşması (USMCA) ile uyumlu malların 2 Nisan'a kadar muaf tutulmasını öngören düzenlemeleri imzaladı. Düzenlemeyle, USMCA gerekliliklerini karşılayan otomobiller de tarifelerden muaf tutulan ürünler arasında yer alırken, Kanada menşeli potasa (çiftçilerin kullandığı gübre) uygulanan gümrük vergisi oranı ise yüzde 10'a düşürüldü.

12 MART

- Trump'ın 10 Şubat'ta açıkladığı çelik ve alüminyum ithalatına yönelik yüzde 25 oranındaki tarife yürürlüğe girdi.

25 MART

- ABD Başkanı Trump, Venezuela'dan petrol veya gaz satın alan ülkelere 2 Nisan'dan itibaren yüzde 25 tarife getirileceğini bildirdi.

Venezuela'nın kasıtlı ve hileli bir şekilde on binlerce suçluyu gizli bir şekilde ABD'ye gönderdiğini öne süren Trump, bu dahil birçok nedenden dolayı Venezuela'ya "ikincil tarife" olarak bilinen uygulamanın başlatılacağını duyurdu.

26 MART

- Trump, ithal otomobil ve hafif ticari araçlar ile temel otomobil parçalarına yüzde 25 gümrük vergisi uygulanmasına yönelik kararnameyi imzaladı.

2 NİSAN

- ABD Başkanı Trump, ABD'nin ticaret partnerlerine karşılıklılık esasına dayalı tarifelerin uygulanmasını öngören kararnameyi imzaladı.

Temel tarife oranının yüzde 10 olacağını belirten Trump, ülkelerin uyguladığı tarifeleri ve tarife dışı engelleri hesaba katarak ülkeye göre değişen gümrük vergisi oranlarını paylaştı.

Bu kapsamda tüm ülkelere getirilen yüzde 10 oranındaki temel gümrük vergisinin 5 Nisan'da, ülkelere özel olarak belirlenen daha yüksek oranlı ek tarifelerin ise 9 Nisan'da yürürlüğe gireceği bildirildi.

3 NİSAN

- Trump yönetiminin ithal otomobil ve hafif ticari araçlar ile temel otomobil parçalarına getirdiği yüzde 25'lik gümrük vergisi yürürlüğe girdi.

5 NİSAN

- ABD'nin ticaret partnerlerine getirdiği yüzde 10'luk temel tarife oranı yürürlüğe girdi.

8 NİSAN

- Karşılıklılık esasına dayalı tarifelere misilleme olarak ABD'den ithal edilen ürünlere yönelik yüzde 34 oranında tarife açıklayan Çin'e uygulanacak tarife oranında düzenlemeye gidildi. Bu kapsamda, 9 Nisan'dan itibaren geçerli olmak üzere Çin'e yüzde 50 oranında ek gümrük vergisi uygulanacağı bildirildi.

9 NİSAN

- Trump yönetiminin 2 Nisan'da duyurduğu, ABD'nin ticaret partnerlerinin uyguladığı tarifeler ve tarife dışı engeller hesaba katılarak belirlenen ve ülkeye göre değişen ek tarifeler yürürlüğe girdi.

Karşılıklılık esasına dayalı ek tarifelerin yürürlüğe girmesinin üzerinden 24 saat geçmeden ABD Başkanı Trump, Çin hariç diğer ticaret ortakları için ek tarifelerin 90 gün süreyle durdurulduğunu duyurdu.

Trump, Çin'e uygulanan tarifeyi ise yüzde 125'e çıkardığını açıkladı. Böylece, ABD'nin Çin'e uyguladığı toplam tarife oranı, fentanil krizi nedeniyle uygulanan yüzde 20'lik gümrük vergisi oranı da dahil edildiğinde yüzde 145'e ulaştı.

11 NİSAN

- ABD yönetimi, karşılıklı tarife uygulamalarına ilişkin düzenlemeler kapsamında akıllı telefonlar, bilgisayarlar ve çipler gibi bazı teknoloji ürünlerini ek gümrük vergilerinden muaf tuttu.

ABD İç Güvenlik Bakanlığına bağlı ABD Gümrük ve Sınır Koruma Kurumu tarafından yayımlanan düzenlemeye göre, bilgisayarlar, akıllı telefonlar, çipler, çip üretiminde kullanılan makineler, işlemciler, modemler, güneş panelleri ek tarifelerden muaf tutulacak teknoloji ürünleri arasında yer aldı.

14 NİSAN

- ABD yönetimi, ithal ilaçlar ile yarı iletkenler ve yarı iletken üretim ekipmanlarının ulusal güvenliğe etkilerini incelemek üzere iki ayrı soruşturma başlattı.

15 NİSAN

- ABD Başkanı Trump, kritik mineraller, nadir toprak elementleri, işlenmiş kritik mineraller ve bunlardan türetilen ürünlerin ithalatının ulusal güvenlik açısından oluşturduğu risklerin araştırılması talimatı veren bir kararname imzaladı.

17 NİSAN

- ABD Ticaret Temsilciliği (USTR), Çin merkezli gemi sahipleri ve Çin yapımı gemilerin işletmecilerinden net tonaj ya da konteyner sayısına göre ücret alınmasına yönelik planını açıkladı.

Açıklamada, yeni önlemlerin iki aşamada hayata geçirileceği ve ilk 180 gün boyunca herhangi bir ücret uygulanmayacağı kaydedildi. Bu sürenin sonunda Çin merkezli gemi sahipleri ve işletmecilerine ABD seferi başına net tonaja göre ve Çin yapımı gemilerin işletmecilerinden de net tonaj veya konteyner bazında ücretler alınacağı bildirilen açıklamada, bunların kademeli olarak artırılacağı ifade edildi.

22 NİSAN

- ABD yönetimi, orta ve ağır vasıta kamyonları, yedek parça ve türev ürünlerinin ithalatının ulusal güvenliğe etkilerini incelemek üzere soruşturma başlattı.