Zilhicce orucu ne zaman, kaç gün tutulur? Zilhicce ayında ve Arefe gününde oruç tutmanın fazileti nedir?

Hicri takvime göre Zilhicce ayı bu akşam başlıyor. Kameri ayların on ikincisi olan Zilhicce ayının onuncu günü Kurban Bayramı başlar. Peygamber Efendimiz “Allah katında şu on günde işlenecek salih amelden daha sevimli bir amel yoktur.” (Buhârî, Îdeyn, 11) hadis-i şerifiyle bu ayda tutulacak orucun ve ibadetine önemini anlatmıştır. 

ZİLHİCCE NEDİR?

Zilhicce kelime anlamı olarak; sözlükte “Hac ayı” anlamına gelmektedir. Zilhicce (zülhicce, zülhacce) kamerî yılın Zilkadeden sonra gelen son ayıdır. Hac ayı ve Kurban ayı anlamına da gelmektedir.

İslam dünyasında Hac ibadetinin ve Kurban Bayramı’nın yer aldığı Hicri aya Zilhicce ayı adı verilir. Zilhicce ayının 10. günü Kurban Bayramı olarak kutlanır.

Zilhicce; Hicri-kamerî ayların 12’ncisidir. Her senenin Kurban Bayramından önceki ilk dokuz (9) günü ve Kurban bayramı günü olmak üzere tam “on gün” “leyâli-i aşere” yani on (10) mübarek gecedir. Onuncu gün (10.) Kurban Bayramı‘nın ilk günüdür.

ZİLHİCCE AYI ORUCU NE ZAMAN TUTULUR?

Kurban Bayramı’nın bir önceki günü olan Arefeyi oruç tutarak geçirmenin faydasını Peygamber Efendimiz hadis-i şeriflerinde şöyle anlatıyor:

“Arefe gününden daha çok Allah’ın cehennem ateşinden insanları azat ettiği bir gün yoktur” ve “Arefe günü tutulan orucun bundan önce ve sonra birer yıllık günahları örteceği​ Allah’tan umulur” (Müslim, “Sıyâm”, 196-197)

“Zilhiccenin ilk günlerinde tutulan oruç, bir yıl oruç tutmaya bedeldir. Bir gecesini ihya etmek de Kadir Gecesi’ni ihya etmek gibidir.” (İbni Mace)

“Zilhiccenin ilk 9 günü oruç tutan, her günü için yüz köle azat etmiş veya cihad edenlere yüz at vermiş yahut Kâbe’ye kurban için yüz deve göndermiş gibi sevap alır.” (Riyadu’n-Nasıhin)

ZİLHİCCE’NİN İLK ON GÜNÜNÜN FAZİLETİ NEDİR?

Fecr suresinin 2. âyetinde geçen “on gece” ile, tercih edilen yoruma göre, hac ayı olan Zilhicce’nin ilk on gecesi kastedilmiştir (Râzî, Mefâtîhu’l-ğayb, XXXI, 163). Zilhicce’nin ilk on gününün faziletine işaretle, Hz. Peygamber (s.a.s.); “Allah katında şu on günde işlenecek salih amelden daha sevimli bir amel yoktur.” buyurmuş, sahabîler, “Ey Allah’ın Resûlü! Allah uğrunda yapılacak cihattan da mı üstündür? “ diye sormuşlar. Bunun üzerine Resûlullah (s.a.s.); “Evet, Allah yolunda cihat etmekten de. Ancak malını ve canını tehlikeye atarak cihada çıkan, şehit olup dönmeyen kimsenin cihadı başka. (O, bundan üstündür.)” (Buhârî, Îdeyn, 11) buyurmuştur.

Zilhicce’nin bu on gününün fazileti hac ibadetinin bu ayda yapılmasından kaynaklanmaktadır (İbn Hacer, Feth, II, 459). Zira bu günlerde hac ibadetinin bir kısım menâsiki yapılmakta bir kısmı da (ziyaret tavafı, şeytan taşlama gibi) ardından gelen teşrik günlerinde gerçekleştirilmektedir. Zilhicce ayının dokuzuncu günü olan kurban bayramının arefesinde tutulan orucun da çok faziletli olduğu rivayetlerde zikredilmiştir (Müslim, Sıyâm, 196, 197; Ebû Dâvûd, Savm, 64; Tirmizî, Savm, 46).

ZİLHİCCE AYINDA VE AREFE GÜNÜNDE ORUÇ TUTMANIN FAZİLETİ NEDİR?

Zilhiccenin ilk dokuz günü oruç tutmak müstehap kabul edilmiştir. İsteyen tamamını tutabileceği gibi birkaç gününü de tutabilir.

Zilhicce’nin dokuzuncu günü olan Arefe gününün dinde önemli bir yeri vardır. Hz. Peygamber (s.a.s.) bugünü oruçlu geçirme ile ilgili olarak “Arefe günü tutulan orucun geçmiş ve gelecek birer yıllık günahları bağışlayacağı Allah’tan umulur.” (Müslim, Sıyâm, 196-197) buyurmuştur. Fakat hacda olanların, yapacakları ibadetleri aksatmamaları, sıkıntı ve hâlsizliğe düşmemeleri gerekçesiyle Arefe günü oruç tutmamaları daha uygundur (Ebû Dâvûd, Savm, 64).

ZİLHİCCE AYINDA YAPILACAK İBADETLER NELERDİR?

Hac ve Kurban ibadetinin yapılacağı Zilhicce ayının ilk on gününün fazileti hadis-i şeriflerden işaretle oldukça çoktur. Bu ayda Allah’ı çokça tespih etmek gerekir. Zilhicce ayının öne çıkan ibadeti oruç tutmaktır. 9 gün boyunca oruç tutmanın önemi yukarıdaki hadisi şeriflerde aktarılmıştır. Arefe gününde oruç tutulmasına Peygamber Efendimiz özellikle işaret etmiştir. Arefe gününde Allah kullarını cehennem ateşinden azat etmektedir. Zilhicce ayı ibadetleri arasında kaza ve tespih namazları kılma, sadaka vererek fakiri sevindirme, yetimi doyurma, Kur’an-ı Kerim okuma gibi ibadetler de yer alabilir. Hz. Adem (a.s)’ın tövbesi Muharrem veya Zilhicce ayında kabul edildiği rivayet edilir. Öyleyse bu ay bol bol tövbe ve istiğfar etmek gerekir.