Sosyal medya akımları çocukları ölüme götürüyor!

Son senelerde sosyal medya kullanımı ufak yaşlara kadar indi. Çocuklar gündelik hayatlarında artık Instagram ile Tik Tok gibi popüler sosyal medya uygulamalarında zamanlarını harcıyor. Artan dijital uygulama ile sosyal medya kullanımı, beraberinde riski de getiriyor. Uygulamalardaki ‘challenge’ (meydan okuma) akımı çocukları birbirleri üzerinde rekabete ve güç gösterisine sürerken riskli akımlar hayattan koparıyor.

“NE KADAR SÜRE NEFESSİZ KALABİLECEKSİN”

Milyonların kullandığı sosyal medya platformu Tiktok’taki “Ne kadar süre nefessiz kalabileceksin” meydan okuması, dünya genelinde son 18 ayda 20 çocuğun ölümüne yol açtı.

Geçtiğimiz günlerde İngiltere’de kimin daha uzun süre hastanede kalabileceğini görmek için aşırı dozda ‘parasetamol’ alan çocukların aileleri, sosyal medya ‘challenge’ı konusunda ülkenin güvenlik güçleri tarafından uyarıldı.

ABD’de ise, sosyal medyada yer alan “Blackout Challenge” (Bayılma Oyunu) isimli içerik nedeniyle çocuğunu kaybeden annelerden biri olan Annie McGrath, YouTube ve TikTok’taki içerikler konusunda ebeveynleri uyardı.

“ÇOK GEÇ OLANA KADAR BİR ŞEYLERİN TERS GİTTİĞİNİ BİLMİYORDUM”

McGrath, “Çok geç olana kadar bir şeylerin ters gittiğini bilmiyordum” dedi. “Blackout Challenge” bayılma oyunu, boğulma oyunu (choking game) gibi isimlerle anılıyor.

ÖLÜMDEN DÖNENLER OLDU

Geçtiğimiz günlerde yaşanan olayda, sosyal medyada gördüğü ‘kolonya yakma’ videosunu denemek isteyen 11 yaşındaki F. K. alevler içinde kalarak ölümden dönmüştü.

UZMANLAR EBEVEYNLERİ UYARDI

Türkiye’de de sosyal medyada gördüğü ‘kolonya yakma’ videosunu denemek isteyen 11 yaşındaki F. K. kolonya döküp, elindeki çakmağı ateşleyerek yaralandı. Türk uzmanlar da sosyal medyadaki tehlikeye karşı ebeveynleri uyardı.

"BİLMEDİĞİNİZ BİR MAHALLEYE ÇOCUĞUNUZU BIRAKIR MISINIZ?"

Genç ve çocuk psikiyatristi Doç. Dr. Veysi Çeri, sosyal medya kullanımının dönem dönem farklı sorunları gündeme taşıdığını söyleyerek, şunları aktardı:

“Çocuklar sokakta oyun oynadığında da rekabet içinde ancak rekabet son zamanlarda sosyal medyada yanlış yönlendirecek şeylere zemin hazırlıyor. Bunu yapanlar çocuk ve gençlerde ciddi bir rekabet dürtüsü olduğunu biliyor ve çocuğun hayatını tehlikeye sokan sonuçlara girişebiliyor. Sokağımızda olan insanlarla girişebileceğimiz rekabet aşağı yukarı belli. Sosyal medyada ise dünyanın dört bir yanından ne olduğunu bilmediğimiz belki de sokakta çocuğumuzu teslim etmeyeceğimiz insanlarla çocuklar bir araya gelebiliyor. Böyle bir tehlike söz konusu. Ben ailelere ‘Bilmediğiniz bir mahalleye çocuğunuzu bırakır mısınız?’ diye soruyorum, ‘Asla hocam’ diyorlar ama sosyal medya böyle bir yer. Tanımadığınız sokağa çocuğu bırakıyorsunuz.

Çocuğun karşısına kimin çıkacağını bilmiyoruz. Gerçek hayatta hiçbir kötülüğü olmayanlar sanal alemde gizlenmişliğin verdiği destekle vicdansızlaşabiliyor. Akran zorbalığından türlü sanal zorbalıklara kadar çocuğu duygusal açıdan kötü etkileyen olaylar olabiliyor. Dönem dönem ortaya çıkan ‘challenge’lar da durumu daha kötüye getirebiliyor."

‘DOĞRU ZANNEDİYOR’

Doç. Dr. Çeri konuyla ilgili yaşadığı bir olayı anlatarak, şöyle devam etti:

“Çocuğun birisi sosyal medyaya peri gibi uçuyor şeklinde bir şeyler atıyor. Tabii bu efektlerle yapmış. Benim bizzat gördüğüm çocuk bu gördüğü şey üzerine peri gibi uçabileceğini zannediyor. Yaş küçüldükçe çocukların sanal ortamdaki gördükleri küçük hileleri fark etme ihtimalleri de düşüyor. Gördüklerini doğru zannedebiliyorlar. Gerçek dünya ile sanal dünyayı birbirinden ayırt etme ihtimalleri düşüyor.

Bundan dolayı 15 yaşından önce çocukların hiçbir suretle ekranlara tek başına maruz kalmaması gerekiyor. Mutlaka bir yetişkinin gözlemi altında olması gerekiyor. Göz hizasında olunmalı. Ekrana sürekli bakılmasa bile başını çevirdiğinde neler dönüyor görülmesi gerekiyor.”

ÖLÜMLE VEYA ARALANMA İLE SONUÇLANABİLİYOR

Geçtiğimiz yıl Eylül ayında çocukların ölümüne neden olduğu için hakkında TikTok’a dava açılan tehlikeli ‘bayılma’ meydan okuması İskoçya’da 14 yaşındaki bir çocuğun ölümüne sebep oldu.

ABD’de 12 yaşındaki bir çocuk TikTok’taki ‘Blackout Challenge’ adıyla bilinen dayanıklılık meydan okuması sonucu nefessiz kalarak yaşamını yitirdi.

7 YAŞINDAKİ ÇOCUK ÖLMÜŞTÜ

Brezilya’da 7 yaşında bir çocuk, bir “cesaret” videosundan etkilenerek bir deodorantı içine çekmiş ve hayatını kaybetmişti.

“Toplam kullanıcı sayısı 62 milyon olmakla birlikte çocukların kullanım süreleri yüksek. Kişi başına düşen ortalama kullanım üç saatin üzerinde. Bağımlılık sorununun önüne geçmek ve denetim sağlayabilmek için ailelerin alması gereken tedbirler var. Cihazlarda zaman sınırlamaları ve otomatik kapatma ayarları yaparak çocukların ekran süreleri sınırlanabilir. İçerik filtreleri ekleyerek uygunsuz içeriklere erişim engellenebilir."