Pygmalion etkisi nedir? Beklentisi etkisi nasıl olur? Pygmalion efsanesi hikayesi nedir?
Beklenti başarıyı getirir. Bir kişiden beklenti yüksek ise o kişinin de performansı o kadar yüksek oluyor. Beklentisi etkisi denilen bu kavram adını mitolojide Pygmalion isimli bir heykeltraştan alır. Peki, beklenti etkisi nedir, nasıl olur? Pygmalion efsanesinin hikayesi nedir?
Bir kişinin beklentilerinin kendisinin veya diğerinin davranışlarını etkileyebileceği fikri uzun zamandır var olmuştur. Beklentisi etkisi ya da Pygmalion etkisine göre kişilere dair inançlar davranışları, bu davranışlar da onların performanslarını etkiliyor. 1965 yılında yapılan deney, insanın insan üzerindeki etkisi bu değişimi sağlayacak kadar etkili midir ortaya çıkarmıştı. İşte beklenti etkisi ve dayandığı Yunan efsanesi hikayesi...
BEKLENTİ ETKİSİ NEDİR?
Beklenti etkisi olarak adlandırdığımız Pygmalion etkisi, bu mitolojik efsaneye dayanır ve eğitim psikolojisi alanında oldukça dikkat çekmiştir. 1965 yılında “Sınıfta Pygmalion” adında yapılan deneysel bir araştırma ile öğretmen beklentilerinin öğrenci başarısı üzerindeki etkilerini belirlemeyi amaçlanmıştı. Öğretmenlere, yapılan bir test sonucuna göre belli öğrencilerin olağanüstü hızla gelişen öğrenciler oldukları söylendi; ancak böyle bir durum söz konusu değildi, bu öğrenciler rastgele seçilmiş öğrencilerdi.
Araştırma sonuçları incelendiğinde olumlu beklentilere sahip öğretmenlerin öğrencilerinin IQ testi sonuçları, kendileri hakkında olağanüstü bir gelişimden söz edilmeyen öğrencilerin IQ testi sonuçlarından daha fazla artış gösterdiler. Bu araştırmanın sonuçları eğitimde öğretmen beklentilerinin öğrencilerin zeka gelişimi ve akademik başarı üzerindeki etkilerini ortaya çıkardı (Rosental ve Jacobson, 1965).
PYGMALION EFSANESİ NEDİR?
Pygmalion, mitolojide Kıbrıs adasında yaşayan ve mesleğine aşık bir heykeltıraştır. İnsanlardan uzakta tek başına yaşamayı seçen Pygmalion’ın tek zevki heykel yapmaktır. Bir gün dünyanın en güzel kadınını hayal eder ve onun heykelini yapar. Yaptığı heykel o kadar güzel ve etkileyici olur ki kendi yaptığı heykele aşık olur; ancak bu fildişinden yapılma cansız heykel onun sevgisine karşılık vermez. Pygmalion, sanki canlıymış gibi heykele sarılır, onu okşar ve sever. Bir gün Aphrodite, Pygmalion’a acır ve bu heykele can verir. Bir mucize gerçekleşmişir. O günden sonra Pymalion sevdiği kadınla mutlu bir ömür sürer.