En uzun gün ne zaman, bugün? Günler uzayacak mı, kısalacak mı?
Gündönümü, yılda iki kez olur ve yaz gündönümü ile kış gündönümü olarak ayrılır. Gündönümünde en bilinen doğa olayı, günlerin uzaması veya kısalması, gecenin uzaması ya da kısalmasıdır. Peki, en uzun gün bugün mü, ne zaman? Yaz gündönümünde neler olur?
Doğa olaylarından biri olan gündönümü, 21 Aralık ve 21 Haziran olarak yılda iki kez olur. Bugün, 21 Haziran yaz gün dönümü. Gündönümünün Güney ve Kuzey yarımkürelerde etkisi farklı olarak gözlenir. Peki, yaz gündönümünde neler yaşanır, günler uzayacak mı, kısalacak mı?
EN UZUN GÜN NE ZAMAN?
Yaz gündönümü olarak bilinen 21 Haziran'da Kuzey yarımkürede güneş ışınları dünyaya 90 derece açı ile gelir ve en uzun gün ile en kısa gece bugün yaşanır.
YAZ GÜNDÖNÜMÜNDE NELER OLUR?
Yaz gündönümünde (yaklaşık 21 Haziran), güneş ışınları Yengeç Dönencesine dik açıyla düşer. Kuzey yarımkürede gündüzler kısalmaya, güney yarımkürede uzamaya başlar. Bu tarih, kuzey yarımkürede yazın, güney yarımkürede kışın başlangıcı sayılır. Güney yarımkürede en kısa gün, kuzey yarımkürede en kısa gece yaşanır. Kuzey yarımkürede gölgelerin en kısa olduğu gündür.
En uzun gün sadece Kuzey yarımküreyi değil, aynı zamanda güney yarımküreyi de etkilemektedir. Bu tarihte Güney Yarımkürede kış başlamaktadır. Güney yarımküre de en uzun gece en kısa gündüz yaşanmaktadır. Ayrıca aydınlanma çemberi Güney Kutup Dairesi'ni teğet geçerken güneş ışınlarını yıl içerisinde alabileceği en dar açı ile almaktadır. Bu tarihten sonra Oğlak Dönencesinin güneyinde en uzun gölge yaşanmaktadır ve gölge boyları kısalır.
Sadece kış ve yaz olarak kabul edilmez bu tarih bazı ülkelerde yazın ya da kışın ortası olarak da kabul edilmektedir. Aynı zamanda kutup dairesinde 24 saat gündüz yaşanırken, Güney'de ise 24 saat gece yaşanmaktadır. Yaz Gün dönümünde saat 12 olduğunda güneş dik bir açıyla gelir ve yengeç dönencesinde gölge boyu sıfır olur. 21 Haziran'da en uzun gece Sinop'ta yaşanırken, 21 Aralık'ta Hatay'da en uzun gündüz yaşanır.
Gündönümü tarihleri nelerdir?
21 Mart: Gece ve gündüz eşit olur, bizim bulunduğumuz kuzey yarım kürede ilkbahar başlar.
21 Haziran: En uzun gündüz, en kısa gece. Yaz mevsimi başlar (Kuzey yarım kürede)
23 Eylül: Gece ve gündüz eşit olur. Yaz biter, sonbahar başlar. (Kuzey yarım kürede)
21 Aralık: En uzun gece, en kısa gündüz. Kış mevsiminin başlangıcı. (Kuzey yarım kürede)