Tarçının faydaları nelerdir? Tarçın neye, hangi hastalıklara iyi gelir, nasıl kullanılır?
Tarçın, faydaları ile binlerce yıldır baharat ve tıbbi ilaç olarak kullanılıyor. Tatlı ve tuzlu yemeklerde, atıştırmalıklarda ve çaylarda çeşni ve zengin bir aroma maddesi olarak yaygın bir şekilde kullanılır. Tarçın lezzetini ve aromasını öncelikle içinde doğal olarak bulunan uçucu yağlardan ve sinnamaldehitten alır. Peki, tarçının faydaları nelerdir? Tarçın neye, hangi hastalıklara iyi geliyor? Tarçın nasıl kullanılır? İşte tarçın hakkında faydalı bilgiler...
Tarçın faydaları, kan şekerini ve kolesterolü düşürmekten iltihaplanmayı azaltmaya kadar tedavi edici etkileri açısından incelenmiştir. Tarçının faydalarından iyi yararlanmak için günde ne kadar tüketilmeli, nasıl tüketilir bilmek gerekir. Haberimizde tarçının faydaları, iyi geldiği hastalıklar, varsa zararlarını inceledik.
TARÇIN NEDİR?
Tarçın (Cinnamomum zeylacium) çeşitli tarçın ağacı türlerinin kabuklarından elde edilir. Tarçın, yağında bulunan sinnamaldehit adlı bir bileşik içerir. Bu bileşik kokuya katkıda bulunur ve tarçına atfedilen çeşitli sağlık yararlarından ve anti-enflamatuar etkilerden kısmen sorumludur.
Tarçın kabuğu, flavonoidlerin bir alt grubuna ait olan ve antioksidan ve anti-enflamatuar etkilere sahip olabilen kateşinler ve prosiyanidinler gibi diğer biyoaktif bileşikleri içerir.
TARÇININ FAYDALARI NELERDİR, NEYE İYİ GELİR?
Tarçının sağlığa en etkileyici faydaları arasında diyabeti yönetmeye yardımcı olması, mantar ve bakteriyel enfeksiyonlara karşı koruma sağlaması, antikanser özellikleri ve beyin fonksiyonlarını iyileştirmesi sayılabilir. Ayrıca bazı bilişsel bozuklukların önlenmesinde, sindirimin iyileştirilmesinde ve bağışıklık sisteminin güçlendirilmesinde de yardımcıdır.
Diyabet ve kan şekerini düzenler
Tarçının en iyi bilinen faydalarından biri vücuttaki kan şekeri seviyesini düşürme ve diyabetle mücadele etme potansiyelidir ve işte nasıl çalıştığı. Basit şekerlerden ve temel karbonhidratlardan oluşan yiyecekleri sindirirken, vücut şeker yükselmeleri yaşar. Tarçın bu etkiye karşı koyabilir ve midenizin boşalma sürecini kimyasal olarak yavaşlatarak kan dolaşımına büyük miktarda glikoz akışını azaltır.
Bu nedenle, glikoz seviyelerini dengelemeye yardımcı olabilir, böylece şiddetli artış ve düşüşleri önleyebilir. Tarçın, vücuttaki insülin ve glikoz dengesini düzenlemeye yardımcı olarak diyabet için hem önleyici bir tedbir hem de etkili bir tedavi olabilir.
Kanser tedavisinde yardımcı olur
Birçok çalışma, tarçının kanser riskini azaltmak isteyen herkes için çok güçlü bir diyet ilavesi olduğunu ortaya koymuştur.
Özlerinde bulunan iki madde, sinnamik aldehit ve sinnamil aldehit, 2010 tarihli bir araştırma makalesine göre, kanser hücrelerinin yayılmasını aktif olarak önleyebilir.
Hindistan'ın Kalküta kentindeki Chittaranjan Ulusal Kanser Enstitüsü tarafından yürütülen bir çalışmada, tarçının zararlı kolon kanseri hücrelerinin öldürülmesine yardımcı olan anti-enflamatuar, antiproliferatif ve apoptozis indükleyici özelliklere sahip olduğu bulunmuştur. BMC Cancer dergisinde yayınlanan bir başka çalışma da tarçının rahim ağzı kanseri hücrelerinin ortadan kaldırılmasına da yardımcı olabileceğini ortaya koymuştur.
Science Heritage Journal'da yayınlanan yeni bir çalışma, tarçının insan meme kanseri hücreleriyle savaşmaya da yardımcı olabileceğini keşfetti. Dahası, lösemi, yumurtalık, kanser ve akciğer kanseri ile mücadelede de umut verici sonuçlar göstermektedir.
Kanserle savaşan şaşırtıcı özellikleri nedeniyle tarçın, gelecekte kanserle savaşmak ve kanseri önlemek için yeni bir ilaca dahil edilebilir.
Mental sağlığa iyi gelir
Beyin ile tarçın kokusu/tadı arasında kimyasal bir bağlantı vardır. Araştırma denekleri tarçın aromalı sakız çiğnediklerinde veya sadece baharatın kokusunu aldıklarında, bilişsel aktiviteleri artmıştır. Bu, bu baharatın beyin sağlığını artırmada yardımcı olabileceği anlamına gelir.
Kemikleri korur, osteoporozu önler
Çubuk tarçında bulunan yüksek magnezyum ve kalsiyum seviyeleri kemik sağlığınıza önemli bir destek sağlar. Bunun nedeni magnezyum ve kalsiyumun osteoporozu önlemeye ve yaşlılıkta kemik sağlığını artırmaya yardımcı olmasıdır. Ayrıca, kemik kıkırdağı ve kemik kolajen oluşumunda önemli bir ko-faktör olan özel bir mikro element olan manganez içerir.
Dolayısıyla, yaşlandıkça kemiklerinizi sağlıklı ve güçlü tutmak istiyorsanız, tarçın önemli bir müttefik olabilir.
Demans, Alzheimer, Parkinson hastalığına karşı
Demans ve Alzheimer hastalığının bilinen bir tedavisi yoktur. Ancak 2011 yılında yapılan bir araştırma, tarçın kapsülleri tüketmenin yeni sinir yollarını uyarabileceğini ve bilişsel yeteneği artırabileceğini öne sürmektedir. Bu da tarçını, insanları yaşlandıkça daha uzun süre aklı başında ve bilinçli tutmak için potansiyel olarak yararlı bir çare haline getirmektedir.
Parkinson hastalığına karşı da yardımcı olabilir ve hatta beyindeki etkilerini tersine çevirebilir.
Antioksidan Etkiler
Tarçın kabuğu, serbest radikalleri aktif olarak arayıp nötralize edebilen çeşitli uçucu yağlar ve organik bileşikler içerir. Tarçındaki bu antioksidanlar, kalp sağlığını iyileştirme ve ayrıca serbest radikallerin aktivitesiyle şiddetlenen bazı kronik hastalıkları önleme yetenekleri nedeniyle övgüyle karşılanmaktadır.
Sindirime iyi gelir
Anekdot niteliğindeki kanıtlar tarçının birçok sindirim rahatsızlığı için bir çare olarak kullanıldığını göstermektedir. Asyalılar, Afrikalılar ve Avrupalılar tarafından ishal tedavisi olarak kullanılıyordu.
Daha yeni çalışmalar, sütlaçla birlikte tüketildiğinde mide boşalmasını azaltmaya da yardımcı olabileceğini göstermektedir.
Antibakteriyel Etkiler
Tarçın esansiyel yağının doğal antibakteriyel kalitesi, gücü nedeniyle daha yaygın olarak saygı görmektedir. Tarçın takviyelerini diyetinize eklemek, bazı mantar ve bakteri enfeksiyonlarının sağlığınızı etkilemesini de önleyebilir. Baharatın yüzyıllar boyunca gıda koruyucusu olarak kullanılmasının nedeni tam da budur; tehlikeli patojenlerin büyümesini önleyebilir.
Soğuk Algınlığı ve Grip
Tarçın, soğuk algınlığı ve gribin tedavisine yardımcı olan doğal bir ısıtıcı özelliğe sahiptir. Bu ısınma özelliği aynı zamanda ateşi düşürmeye ve bronşit vakalarında titreme veya zatürre başlangıcını önlemeye yardımcı olabilir.
MS Tedavisine Yardımcı Olabilir
Amerika Birleşik Devletleri'nin Chicago kentinde bulunan Rush Üniversitesi Tıp Merkezi tarafından yapılan ilginç bir araştırma, toz tarçının ağızdan verilmesinin MS hastalarında faydalı olabileceğini ve mevcut hiçbir anti-MS tedavisinin bu yaklaşım kadar ekonomik ve sorunsuz olamayacağını göstermektedir.
TARÇIN NASIL KULLANILIR?
Tarçın, öğütülmüş tarçın, uçucu yağ, rulo tarçın gibi birçok farklı formda bulunur ve dahası, artık piyasada tarçın hapları da bulabilirsiniz. Tarçın, gıda koruyucusu ve gıdalar için baharat olarak kullanılmaktadır:
Ekmek ve kekler
Çikolatalar ve şekerlemeler
Tatlılar
İçecekler
Donutlar
Tahıllar
Meyveler
Et ve sebze yemekleri
Köriler ve çorbalar
Bu kahverengi baharatın lezzeti, onu hemen hemen her mutfakta bir şekilde tercih edilir kılıyor.
GÜNLÜK TARÇIN TÜKETİLEBİLİR Mİ?
Düzenli olarak tarçın tüketmeyi planlıyorsanız, muhtemelen en iyisi Seylan tarçını satın almaktır. Seylan tarçını eser miktarda (yaklaşık %0,004) kumarin içerirken, Cassia tarçını yaklaşık %1 kumarin içerir.
Cassia tarçınında, türüne ve kaynağına bağlı olarak değişen seviyelerde kumarin bulunmuştur. Bir çalışmada Cassia tozlarının ve çubuklarının çay kaşığı başına 25,7 mg'a kadar içerdiği ve ortalama 9,6 mg olduğu bulunmuştur.12 Tarçın alımınızla ilgili sorularınız varsa bir sağlık uzmanıyla görüşün.
TARÇININ YAN ETKİLERİ
Tüm sağlık faydalarına rağmen, tarçınla ilişkili bazı riskler de vardır, özellikle de büyük miktarlarda tüketildiğinde. Aşağıdaki potansiyel yan etkilere bir göz atın.
Alerjiler
Clinical Nutrition dergisinde yayınlanan son ortak araştırma, tarçının insanlarda alerjik reaksiyonlar gösterebileceğini öne sürmektedir.
Gastrointestinal Bozukluklar
2019 yılında yapılan çalışma ayrıca, tarçının baharat olarak sıklıkla kullanılmasına rağmen, daha uzun süre tüketildiğinde gastrointestinal rahatsızlıklara neden olabileceğini ortaya koydu.
Karaciğer Hasarı
Tarçında bulunan kumarin, karaciğer toksisitesine neden olabilir. 2015 yılında Providence Hastanesi ve Tıp Merkezi'nden araştırmacılar, tarçın takviyelerinin karaciğer sağlığı için ölümcül olabileceğini tespit etmiştir. Takviyelerin kullanımı, aynı anda koroner arter hastalığı için statin uygulayan 73 yaşındaki bir kadında hepatit oluşumuna neden olmuştur.
Ağız Bozuklukları
Open Dentistry Journal, tarçın tatlandırıcı maddelerinin tüketilmesinin ağız yaralarına, diş etlerinde ve dilde şişmeye, beyaz lekelere ve yanma hissine neden olabileceğini gösteren bir araştırma yayınladı. Bu belirtilerden herhangi birine tanık olan kişilerin tarçın ve ilgili ürünleri kullanmayı bırakmaları önerilmektedir.
Düşük Kan Şekeri
Tarçın yüksek kan şekerini düşürmeye yardımcı olabilir, ancak araştırmalar uzun süre tüketmenin şeker seviyenizi önemli ölçüde düşürebileceğini göstermektedir.
Ancak bu baharatın faydaları yan etkilerinden daha ağır basmaktadır. Dünyanın dört bir yanındaki birçok yiyeceğe lezzetli bir katkıdır, bu nedenle tatlı lezzetin tadını çıkarın, ancak ölçülü olmayı unutmayın.