Daron Acemoğlu'nun Atatürk sözleri gündemde
Nobel ödüllü ekonomist Daron Acemoğlu'nun katıldığı YouTube kanalında Atatürk'ü eleştiren sözleri gündem oldu.
Daha önce CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu'nun ekonomi danışmanlığını yapan Daron Acemoğlu'nun Atatürk ve inkılaplarını eleştirdi.
10 Kasım'da yayılınan programda Daron Acemoğlu'nun bu ifadeleri kullanması tepki çekti.
"POLİTİK SİSTEMİ AÇABİLMEK GİBİ BİR ELİNDE OPSİYON OLMASINA RAĞMEN TAM TERSİNİ YAPIYOR"
Acemoğlu, Gazi Mustafa Kemal Atatürk hakkında Gazeteci Fatih Altaylı'nın Youtube kanalında şöyle konuştu:
"Atatürk, o sırada politik sistemi açabilmek gibi bir elinde opsiyon olmasına rağmen tam tersini yapıyor. Elinde gücü merkezileştirmeye çalışıyor. Yani mümkün müydü gerçekten daha demokratik bir şey olması? Belki de mümkündü. Niye? Çünkü Osmanlı'dan başlayarak, yani I. Dünya Savaşı'ndan önceki parlamentolara bakarsanız daha çoğulcu bir sistem var. İlk, İstiklal Savaşı sırasında bile var. İyice şeyini, Atatürk eline geçirmeden önce. Ve Atatürk tabii ki bunu yapmasının nedeni belki öbür türlü savaşın efektif olmayacağını mı düşündü? Ama aynı zamanda nereden geldiği de önemli.
"HALKA BİR ŞEYİ EMPOZE EDERSEN BU SONUNDA GERİ TEPİYOR"
İttihat ve Terakki Partisi'nden geliyor ve İttihat ve Terakki Partisi... İttihat ve Terakki bir kurum olarak, bir düşünce olarak tabii ki demokrasiye çok yakın değil. Çok yukarıdan ve onun dışında bir sistem olsa, özellikle, daha muhafazakar kesimi biraz daha sistemin içine almanın başka bir yolu var mı? Önemli olan bu konu. Çünkü yani sonuçta halka bir şeyi empoze edersen bu sonunda geri tepiyor. Yani bunun başka hiçbir yolu yok. Hiçbir yerde biz bunu empoze ettik de geri gelmedi yok. Bazı şeylerde çok o empoze, çok özel zamanlarda olursa, örneğin işte Fransa'da Napolyonik,şeyler, savaşlar zamanında, savaştan dolayı belki geçiyor. Ama onun dışında hemen hemen hiç örneği yok. O yüzden daha baskıcı değil de daha çoğulcu bir şekilde yapmanın mümkün olduğunu düşünüyorum ben o zamanki reformların. Ve o yüzden ve bunun da çok büyük bir önemi var. Çünkü Türkiye'nin demokrasisinin problemini ben başından beri sivil toplumun çok zayıf ve gücün de devleti kim kontrol ediyorsa elinde merkezileşmesi. Atatürk'e de geri gidiyor."
Bu sözlerinin ardından tarihçi Sinan Meydan'dan tepki geldi:
Akademisyen Emrah Gülsünar'da "Belli ki Atatürkçüler, "ben bu Nobel'i aldıysam Atatürk sayesinde" gibi 23 Nisan öğrencisi tadında açıklamalar yapmak yerine Atatürk dönemini bir sosyal bilimci olarak nesnel bir şekilde değerlendirmeye kalktığı için Daron Acemoğlu'na fena bozuldular." sözleriyle tepki gösterdi.
EKŞİ SÖZLÜK'TE TEPKİ YAĞDI
Acemoğlu'nun bu sözlerine Ekşi yazarlarından gelen tepkilerin bazıları şöyle:
- daron pek anlamıyor, bazı şeyleri papagan gibi tekrarladığı için nobelimsi bir ödül verdiler. her konudan anlamak zorunda değil. Atatürk ün hatası da padişahlığı kaldırması oldu. ne güzel demokratik bir padişah vardı. ne gerek var meclis, seçim, meçim.
- üstteki yazar "nobelimsi ödül" derken çok iyi tarif etmiş. daron acemoğlu nobel ödülü almadı, nobel ödülünün 1/3'ünü aldı.
- nobel ödülünü almak doğruları söylüyor anlamına gelmez. atatürk cumhuriyet ilan edildkten kısa süre sonra çok partili sisteme geçmek istemiştir fakat o dönemin şartları ve kansız vatan hainleri yüzünden bu gerçekleşememiştir.
Öte yandan Acemoğlu'nun 'Dar Koridor' adlı kitabında Atatürk ve inkılaplarını eleştirdiği ortaya çıktı.
'ATATÜRK ZORLA DAYATTI'
Kılıçdaroğlu'nun yeni ekonomi danışmanı Daron Acemoğlu kitabından, "Latin alfabesine geçiş, kıyafet devrimi ve dini kurumların yeniden yapılandırılması gibi pek çok reform, topluma danışılmadan yapıldı ve zorla dayatıldı. Bu reformlara direnenler, örneğin Baatı tarzı şapka yerine 'fes' takmakta ısrar edenler kovuşturmaya uğradı. bazı durumlarda da infaz edildi" ifadelerini kullandı.