Barış Manço 80 yaşında!
Barış Manço, 80. doğum gününde saygıyla anılıyor. Uzun saçları, yüzükleri, Türk müziğine damga vurmuş Barış Manço, tam seksen yıl önce dünyaya geldi. Her kesimden seveni olan, ülkemizin modern ozanı, Barış abisi, Barış Çelebi... Bir döneme tarzıyla damga vurmuş Barış Manço'nun hayatı, şarkıları, aldığı ödüller ve bilinmeyenler haberimizde. Peki, Barış Manço kimdir?
Barış Manço, unutulmaz isimler arasına giren sanatçı, sadece şarkıları değil tarzı, yaptığı programlar ile 7'den 77'ye herkesin sevgilisi oldu. Dünyanın her yerine giden sanatçıya Barış Çelebi deniliyordu. Müzisyen, şarkıcı, besteci, aranjör, söz yazarı, oyuncu, TV programcısı, sunucu, koleksiyoner, ressam, gezgin... İşte Barış Manço'nun hayatı...
BARIŞ MANÇO KİMDİR?
Tam adı Mehmet Barış Manço olan sanatçı, 2 Ocak 1943 tarihinde İstanbul’un Üsküdar semtinde Zeynep Kamil Hastanesinde dünyaya gelmiştir.
Türkiye'de ilk barış ismini alan kişi
Barış Manço, II. Dünya Savaşı’nın sonlarında doğduğu için ailesi savaşın bitmesine duyduğu özlem nedeniyle ona “Barış” ismini koymuştur. Böylelikle Türkiye’de Barış ismini alan ilk kişi olmuştur.
Mançozâdeler, Konya Ovası’ndan Rumeli’ye göç edip Selanik’e yerleşen köklü bir ailedir. I. Dünya Savaşı’nın baş göstermesiyle de İstanbul’a göç ederler. Mehmet Abdi Bey, saraydan çıkmış Çerkez bir halayık olan Nimet Hanım ile evlenir. Cumhuriyet’in ilanıyla da Mançozâdeler, Manço soyadını alır. Abdi Bey ile Nimet Hanım’ın oğlu İsmail Hakkı Bey, dönemin Türk Sanat Müziği sanatçılarından Rikkat Uyanık ile evlenir; bu evlilikten Oktay, Savaş, İnci ve Barış dünyaya gelir.
Barış Manço, ailenin dört çocuğunun en küçüğüdür. İlkokulu Kadıköy, Gazi Mustafa Kemal İlkokulu’da okur. Eğitimine Galatasaray Lisesinde devam eder. Onuncu sınıftayken babasını kaybedince okuldan ayrılan Manço, Şişli Terakki Lisesinden mezun olur.
Müziğe iki yaşında başlıyor!
Müzisyen bir annenin oğlu olan Manço, şarkı söylemeye iki yaşında başlar. İlk müzik grubu Kafadarlar’ı 1958’de Galatasaray Lisesi orta son sınıftayken kurar. Bundan başka çeşitli gruplarla müzik çalışmaları yapar (Harmoniler, Kaygısızlar, Moğollar). 1962’de ilk 45’liğini çıkarır.
İlk evliliği
Belçika Güzel Sanatlar Akademisinde resim, grafik, desen ve iç mimari okur. İlk evliliğini 1967 yılında Belçikalı Maria Claude ile gerçekleştirir. Bu evlilik çok kısa sürer.
1969 yılında akademiyi birincilikle bitirir. Kol Düğmeleri ve Gülpembe gibi unutulmaz bestelerin ardından 1970 yılında Dağlar Dağlar şarkısıyla müzik yaşamında çok büyük bir çıkış yapar.
Kurtalan Ekspres
1972 yılında uzun yıllar birlikte çalışacağı Kurtalan Ekspres adlı grubu kurar. Aynı yıl, askerliğini Kara Kuvvetlerinde topçu asteğmen olarak yapar. Türkiye’de arajman modasına uymayan Manço, Anadolu Rock türünde şarkılar üretir.
İkinci evliliği
18 Temmuz 1978’de Lale Çalar ile evlenir. Doğukan Hazar ve Batıkan Zorbey adında iki oğlu olur.
Anadolu Rock türünün kurucu üyelerinden olan Barış Manço, Galatasaray Lisesi'nde öğrenci iken ilk kez sahneye çıktığı 1958 yılından bu yana, Türk Sanat Dünyası'nın kilometre taşlarından biri olarak grubu “Kurtalan Ekspres” ile birlikte Türkiye'de olduğu gibi birçok yabancı ülkede sayısız konserler verdi.
Bestelediği 200'ün üzerinde şarkısı, kendisine 12 altın ve 1 platin albüm/kaset ödülü kazandırırken, bu şarkıların bir bölümü daha sonra Yunanca, Bulgarca, Arapça, Farsça, Kürtçe, Japonca, İbranice, Fransızca ve Flemenkçe'ye çevrilerek, kendisi ve/veya başka sanatçılar tarafından da seslendirildi.
1988 yılında Ekim ayında TRT 1'de çocuk ve aileye yönelik bir eğitim kültür ve eğlence programı olarak başlayan “7'den 77'ye”, Türk televizyonculuğunda şimdiye kadar ulaşılamamış bir rekora imza attı. Türkiye'de en uzun ve en başarılı televizyon yayıncılığını yaptı.
“Ekvator'dan kutuplara” 5 kıtada 100'den fazla değişik yöreye giderek, 600.000 km'ye yakın yol kat eden Barış Manço ülkemiz belgeselciliğine farklı bir boyut getirdi.
Barış Manço, 1990'lı yılların sonlarına doğru “Kaplumbağanın Öyküsü” projesini “Mançoloji” adlı son albümüyle sevenlerinin beğenisine sunamadan hayata veda etti. Vefatından sonra albümü, ailesi sevenleriyle buluşturdu.
Bestelediği 200'ün üzerindeki şarkısı, kendisine on iki altın ve bir platin albüm ve kaset ödülü kazandırdı. Bu şarkıların bir bölümü daha sonra Arapça, Bulgarca, Felemenkçe, Almanca, Fransızca, İbranice, İngilizce, Japonca ve Yunanca olarak yorumlandı.
Hazırladığı televizyon programıyla Dünya'nın pek çok ülkesine gitmiş, bu nedenle "Barış Çelebi" olarak adlandırılmıştır.
ÖLÜMÜ
1991 yılında Türkiye Cumhuriyeti Devlet Sanatçısı unvanına layık görüldü. 1 Şubat 1999 tarihinde, evinde geçirdiği kalp krizi sonucu, kaldırıldığı Dr. Siyami Ersek Göğüs Kalp ve Damar Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi'nde aynı gece hayata veda etti.
BARIŞ MANÇO MÜZESİ NEREDE, NASIL GİDİLİR?
Barış Manço Müzesi Evi'ne gitmeyi düşünüyorsanız; büyükler için 10 TL öğrenciler için 5 TL giriş ücreti ödemeniz gerekmektedir. Öte yandan; dini bayramlar ve Pazartesi günleri dışında müzeyi her gün saat 09:00 ve 16:00 saatleri arasında ziyaret edebilirsiniz.
İstanbul'un Anadolu Yakası'nda yer alan Barış Manço Müzesi'ne İstanbul'un farklı noktalarından metrobüs hattını kullanarak ulaşım sağlamanız mümkündür. Söğütlüçeşme durağında inerek kısa bir yürüme mesafe sonrası Kadıköy Moda'da yer alan Barış Manço Müzesi'ne ulaşım sağlayabilirsiniz.
Eğer Avrupa Yakası'ndan ulaşım sağlayacaksanız aynı zamanda vapur kullanarak Kadıköy'den Barış Manço Müzesi'ne kolaylıkla gidebilirsiniz.
Müzenin açık adresi ise şu şekildedir:
Caferağa Mahallesi, Yusuf Kamil Paşa Sok. No:5, 34710 Kadıköy/İstanbul
ÜNVANLARI
Yüksek öğrenimini Belçika’da “Kraliyet Güzel Sanatlar Akademisinde tamamlayan, evli, iki çocuk babası ve çok iyi derecede İngilizce ve Fransızca konuşan Barış Manço, 40. yılına ulaşan sanat yaşamında kendisine layık görülen 300’ün üzerindeki ödülün dışında, aşağıdaki ünvanlarada sahiptir:
Türkiye Cumhuriyeti: Devlet Sanatçısı Ankara (1991)
Hacettepe Üniversitesi: Onursal Doktora Ankara (1991)
Soka Üniversitesi: Uluslararası Kültür ve Barış Ödülü Tokyo, Japonya (1991)
Belçika Krallığı: Leopold II Şövalyesi nişanı Brüksel, Belçika (1992)
Fransa Devleti: Edebiyat ve Sanat Şövalyesi nişanı Paris, Fransa (1992)
Pamukkale Üniversitesi: Onursal Doktora Denizli (1995)
Min-On Sanat Vakfı: Yüksek Şeref Madalyası Tokyo, Japonya (1995)
Liege Prensliği: Onursal Hemşehrilik Beratı Liege, Belçika (1997)
ALDIĞI ÖDÜLLER
Müzik ve televizyon hayatında üç binden fazla ödül almıştır. Bu ödüller Barış Manço Evi'nde sergilenmektedir. Başlıca ödülleri şunlardır;
1987 yılında Belçika tarafından "Türk Kültür Elçisi" unvanı.
1991'de "Türkiye Cumhuriyeti Devlet Sanatçısı" unvanı
1991 yılında Japonya Soka Üniversitesi "Uluslararası Kültür ve Barış Ödülü".
1991 yılında Hacettepe Üniversitesi "Sanatta Onursal Doktora" unvanı.
1992 yılında "Fransız Edebiyat ve Sanat Şövalyesi" unvanı. Ekim ayında İstanbul Fransız Sarayı'nda düzenlenen törenle aldı.
Belçika'nın Liège şehri "Onursal Hemşeri" unvanı.
1994 yılı Kocaeli Üniversitesi tarafından Türk insanını ve Türkiye'yi çalışmalarıyla Dünya'ya tanıttığı sebebiyle verilen "Barış Diploması"
1995 yılında Denizli Pamukkale Üniversitesi "Çocuk Eğitimi Alanında Onursal Doktora" unvanı.
1995 yılında Japonya Min-On Vakfı "Yüksek Şeref Madalyası".
Uluslararası Teknoloji Ödülü
Belçika Krallığı Leopold II Şövalyesi Nişanı
1995 yılında Türkmenistan Cumhurbaşkanı Saparmurat Türkmenbaşı tarafından verilen "Türkmen Vatandaşlığı" unvanı.
200'ün üzerinde şarkısı olduğu için 12 altın ve bir platin albüm ve kaset ödülü kazandı.
TÜM ALBÜMLERİ
45'likler
Barış Manço & Harmoniler
1962 - Twistin Usa / The Jet
1962 - Do The The Twist / Let's Twist Again
1963 - Çıt Çıt Twist / Dream Girl
Barış Manço & Jacques Denjean Orchestra
1964 - Baby Sitter / Quelle Peste! / Jenny Jenny / Un Autre Amour Que Toi
1964 - Baby Sitter / Quelle Peste!
1964 - Jenny Jenny / Un Autre Amour Que Toi
Barış Manço & Les Mistigris
1966 - II Arrivera / Une Fille
1966 - Aman Avcı Vurma Beni / Bien Fait Pour Toi
1967 - Bizim Gibi / Big Boss Man / Seher Vakti / Good Golly Miss Molly
Barış Manço & Kaygısızlar
1967 - Kol Düğmeleri / Big Boss Man / Seher Vakti / Good Golly Miss Molly
1968 - Kızılcıklar Oldu mu? / I'll Go Crazy
1968 - Bebek / Keep Lookin'
1968 - Karanlıkların İçinde / Trip(To A Fair)
1968 - Boğaziçi / Flower of Love
1969 - Unutamıyorum / Runaway (Barış Manço)
1969 - Ağlama Değmez Hayat / Kirpiklerin Ok Ok Eyle
1969 - Kağızman / Anadolu
Barış Manço & Ve
1970 - Derule / Küçük Bir Gece Müziği
1970 - Dağlar Dağlar 1 / Dağlar Dağlar 2
Barış Manço & Moğollar
1971 - İşte Hendek İşte Deve / Katip Arzuhalim
Karışık
1971 - Binboğa'nın Kızı (Moğollar) / Ay Osman (Kaygısızlar)
1972 - Fil ile Kurbağa (Kaygısızlar) / Je Te Retrouverais (Les Mistigris)
Barış Manço & Kurtalan Ekspres
1972 - Ölüm Allah'ın Emri / Gamzedeyim Deva Bulamam
1973 - Lambaya Püf De! / Kalk Gidelim Küheylan
1973 - Gönül Dağı / Hey Koca Topçu (Genç Osman)
1974 - Nazar Eyle Nazar Eyle (Gel Yanıma Pazar Eyle) / Gülme Ha Gülme
1974 - Bir Bahar Akşamı / Estergon Kalesi
1975 - Ben Bilirim / 2023
1976 - Çay Elinden Öteye (Rezil Dede) / Vur Ha Vur
1977 - Nick The Chopper(George Hayes Orchestra ile) / Lonely Man
1981 - Eğri Eğri Doğru Doğru Eğri Büğrü Ama Yine De Doğru / Hal Hal
Barış Manço'nun Albümleri
1975 - 2023 (Yavuz Plak)
1976 - Baris Mancho (C.B.S. Disques)
1979 - Yeni Bir Gün (Yavuz ve Burç Plakçılık)
1980 - Disco Manço (Türküola)
1981 - Sözüm Meclisten Dışarı (Türküola)
1983 - Estağfurullah... Ne Haddimize! (Türkola)
1985 - 24 Ayar (Emre Plak)
1986 - Değmesin Yağlı Boya (Emre Plak)
1988 - 30. Sanat Yılı Ful Aksesuar Manço - Sahibinden İhtiyaçtan (Emre Plak)
1989 - Darısı Başınıza (Yavuz ve Burç Plakçılık)
1992 - Mega Manço (Emre Plak)
1995 - Müsaadenizle Çocuklar (Emre Plak)
Konser Albümleri
1996 - Live in Japan (Emre Plak)
Toplama Albümleri
1972 - Dünden Bugüne (Sayan Plak)
1977 - Sakla Samanı Gelir Zamanı (Yavuz Plak)
1993 - Barış Manço Klasikleri: Dağlar Dağlar (Coşkun Plak)
1995 - Best Album (Victor Entertainment)
1995 - Barış Manço (Victor Entertainment)
1999 - Mançoloji (Emre Plak)
2009 - Kızılcıklar Oldu mu - 1966 Plak Kayıtları (Coşkun Plak)